▪️سالروز شهادت حضرت ابیمحمد، حسن بن علی بن محمد، ابنالرضا (علیه و علی آبائه السلام) بر شما تسلیت باد.
♨️در سالهای اخیر تلاشهای پراکندهای برای بصری کردن وقایع تاریخی مقدس، با هدف ملموس ساختن موضوعات کهن برای نسل جوان و نوجوان رخ داده است. این تلاشها که در شکل سنتی به ترسیم شمایل معصومان یا پردهنگاریهای عاشورایی محدود میشد، با خلاقیت هنرمندان معاصر برای عبور از احتیاطات شرعی، به قلههایی همچون آثار حسن روحالامین ختم شده که کیفیت آثار، حس و حال اجرا و زاویه دید و روایت خاص او از وقایع، در این سالها بسیار بازتاب یافته است.
⚠️مثل هر کار تازهای، در کنار فرصتهای این تصویرسازیها، باید مراقب آسیبهای احتمالی آن هم باشیم. مثلاً جانشینسازی یک تصور واحد از صحنهای تاریخی بهجای توسعه درکهای متعدد از آن واقعه نزد مخاطبان با سطوح معرفتی مختلف؛ یا بسنده کردن به زاویه و عمق دید هنرمند در شناخت آن صحنه یا واقعه تاریخی. همچنین اگر در این میان خطایی هم در تصور یا تصویر هنرمند رخ بدهد، بعداً به سختی میتوان آن را از ذهن مخاطب پاک کرد.
🎨برای نمونه نگاهی به آخرین نقاشی دیجیتال 🖌️هنرمند وارسته و نازکخیال حسن روحالامین بیندازیم که به مناسبت هشتم ربیعالاول، صحنهی نماز حضرت حجت ابن الحسن (عج) بر پیکر پدرشان امام حسن عسکری (ع) را در این روز ترسیم کرده است. طبق نقل تاریخی امام مهدی (عج) که در این هنگام کودکی پنج ساله بودند، عموی خود، جعفر بن علی (که بعدها به جعفر کذاب معروف شد) از اقامه نماز بر پیکر پدر کنار زدند و خود برای ایشان نماز اقامه کردند.
🔍با دقت به این نقاشی نگاه کنید. جعفر بن علی در این نقاشی چند ساله به تصویر کشیده شده است؟
❓۵۰؟ ۶۰؟ ۷۰؟!
💡این در حالی است که میدانیم امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۶۰ ق. در ۲۸ سالگی به شهادت رسیدهاند و جعفر اختلاف سنی جدی با ایشان نداشته و به احتمال قریب به یقین کوچکتر از امام بوده است.
🤔در اینجا یک بیدقتی کوچک هنرمند نقاش، تصور مخاطب را از واقعیت تاریخی دگرگون میکند و فهم او را در این نقطه متوقف نگه میدارد. اینکه جعفر کذاب یک جوان بیست و چند سالهی خام خیال و در سودای غصب زعامت شیعیان باشد فرق دارد با آنکه او را پیرمردی مسن بدانیم که بر سنت عربی به عزای برادر ایستاده و در ظاهر میراثدار او بوده است.
🚦فرایند «تصویری شدن» تاریخ مقدس، اگر از اساس قابل تردید نباشد، این قدر هست که باید با الزامات معرفتی فراوانی همراه شود تا رهزن نباشد.
وَ لِلّٰهِ الْحَمْد