دست اندرکاران یک حرفه یا فعالیت کاربردی علاقه‌مند هستند که پس از تمامی بررسی‌های نظری در حیطه های گوناگون نتایج مشخص و تنظیم شده ای را داشته باشند که دستور العمل اخلاقی را در شرایط گوناگون کار و برای هر دسته افراد درگیر در کار ارائه نماید. به مجموعه‌ی این دستورالعملهای اخلاقی، کدهای اخلاقی (Ethical code) یا «مرام‌نامه اخلاقی» گفته می شود، که کمک می‌کند تا دست اندرکاران به وضوح وظایف اخلاقی خود را بدانند.

آیا واقعاً همیشه جسم و ظاهر در ارتباط و دوستی، زائد و مزاحم است؟
آیا ما با بررسی ظاهر افراد برای خودمان نسبت به آن‌ها حریم و فاصله تعیین نمی‌کنیم؟
آیا این حریم ظاهری، حفظ کننده ما از خطرات و آسیب‌ها نیست؟
آیا این فقط باطن دیگران است که بر ما اثر می‌گذارد؟
می‌بینیم که بی‌توجهی به نقش جسم در شناخت دوستان و تنظیم رابطه با آنان نوعی سهل‌انگاری است که در اثر توسعه ارتباطات مجازی بسیار فراگیر هم شده است. 

بین آزارگری در زندگی حقیقی و قلدری مجازی تفاوت‌هایی وجود دارد. آزارگری در فضای مجازی می‌تواند به صورت ناشناس اتفاق بیفتد و دامنه آن به دلیل بی‌جسمی و بی مکانی فضای مجازی به افراد بسیار زیادی گسترش یابد. به همین ترتیب پناه‌گاه امنی هم در فضای مجازی برای در امان ماندن از آزارگری‌های مخرب وجود ندارد.

در عصر رسانه‌ها، که انتشار اخبار در فضای مجازی و رسانه‌های اجتماعی، اهمیت بیشتری نسبت به انتقال شفاهی آن پیدا کرده، شایعات لباس جدیدی پوشیده و در قالب «اخبار جعلی» (Fake News) خودنمایی می‌کنند. هر چند در سواد رسانه‌ای به موضوع «شایعات و اخبار جعلی» پرداخته می‌شود و تقویت تفکر انتقادی نسبت به پیام‌های رسانه‌ای به عنوان راه‌حلی برای در امان ماندن از آسیب اینگونه اخبار شمرده می‌شود؛ اما با نگاه اخلاقی نیز می‌توان رهیافت‌های مهمی درباره تولید و انتشار شایعات به دست آورد.

... در «معضل اجتماعی» چند نفر از مدیران ارشدِ کمپانی‌های گوگل، توییتر، فیس‌بوک، پینترست و… جلوی دوربین می‌نشینند و از احساس خطر دربارۀ آیندۀ شبکه‌های اجتماعی حرف می‌زنند.
نکتۀ جالب توجه دربارۀ مستند معضل اجتماعی، حضور همین چهره‌هاست: گویی یک مخترعِ پشیمان، برای کاستن از بار گناه یا پیشگیری از گسترش ویرانیِ ناشی از اختراعش، لب به اعتراف و هشدار باز کرده است...

گویا چرخیدن در صفحات مجازی، گروه‌ها و کانال‌ها، بدون گذاشتن نظر و پاسخ دادن یا بازنشر لذت زیادی ندارد. این تصادفی نیست. طراحان رسانه‌های اجتماعی با هدف رونق بیشتر سکّوی خود، به دنبال جلب مشارکت بیشتر کاربران هستند. لذا در به‌روزرسانی‌های پی‌درپی با بهینه‌کردن تجربه کاربری (UX) امکان انتشار محتوا و واکنش نسبت به پیام‌های دیگران را تسهیل می‌کنند. این فرایند باعث می‌شود ساکت‌ترین کاربران هم تحریک شوند و چیزی بگویند؛ چه برسد به فعالان و بیش فعالان. این می‌شود که فضای رسانه‌های اجتماعی آکنده از سخن‌های بیهوده‌ای است که گفتنش به کسی سودی نمی‌رساند و اگر گفته نشود کسی ضرر نمی‌کند.

همان‌طور که مکالمات و محاورات خصوصی در فضای مجازی نیاز به رعایت آداب دارد، حضور در جمع‌های مجازی نیز باید پیرو موازین اخلاقی خاص آن باشد. هر چند می‌دانیم که بسیاری از این قواعد برگرفته از آداب فضای حقیقی است؛ اما مرور آن‌ها و توجه به ظرافت های رفتار در محیط مجازی حتماً ضروری است. برخی از مهم‌ترین این موارد را در ادامه مرور می‌کنیم.

از جمله کاربردهای مهم فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) همان‌طور که در نام آن هم دیده می‌شود، برقراری ارتباط بین افراد با کمک فناوری است. از آنجا که توسعه فناوری‌های ارتباطی مثل پست و تلگراف و تلفن در قرن‌های گذشته به آهستگی رخ داده بود، آداب و رسوم و فرهنگ استفاده از آن‌ها در جوامع مختلف به تدریج در میان مردم شکل گرفته بود. اما در سه دهه گذشته که انقلاب اطلاعاتی به سرعت ابزارها و بسترهای برقراری ارتباط بین انسان‌ها را دگرگون کرده، اخلاق و آداب ارتباطات مجازی آن‌چنان که باید فرصت تدوین و ترویج نیافته است. به بیان دیگر، اخلاق ارتباطات از توسعه ارتباطات جا مانده است!

گفتگو درباره ماهیت «فناوری» (تکنولوژی) و اثر آن بر زندگی انسان، آن قدر قدیمی است که در آثار «افلاطون» هم ردپای آن را می‌توان یافت. اما «فناوری» به خودی خود تا پیش از دوره معاصر هیچ‌گاه یک موضوع فلسفی به‌شمار نمی‌رفت. اهمیت و اثرگذاری فناوری‌های نوین (Modern technology) بعد از انقلاب صنعتی و توسعه کشورهای غربی روز به روز بیشتر معلوم شد تا جایی که در قرن نوزدهم میلادی شخصیت‌هایی مثل «کارل مارکس» و هم‌قطاران او، موضوع تولید صنعتی و نتایج آن برای جوامع را مورد تحلیل و بررسی قرار دادند. این جریان فکری که تا امروز هم ادامه یافته، پرچمدار بحث درباره «فلسفه فناوری» و حواشی آن بوده‌اند.

... هر چند که به پیام‌های پنهان و آشکار فرهنگی این اثر انتقادات زیادی وارد است و حتماً باید درباره آن با بچه‌‌ها گفتگو کرد،‌ اما در «رالف اینترنت را خراب می‌کند» مجسم کردن محیط ناملموس اینترنت به بهترین شکل ممکن اتفاق افتاده و کاملاً آموزنده و به یادماندنی شده است.

فیلم «جستجو کردن» به خوبی نشان می‌دهد که لو رفتنِ زندگی خصوصی اینترنتی‌مان و افشای گفتگوها و تاریخچه مرورگرمان چقدر ترسناک است! برای کسی که هدفِ جستجو قرار می‌گیرد، سرک کشیدن در زندگی خصوصی اینترنتی‌اش، مثل دسترسی داشتن افراد دیگر به محتویاتِ داخل مغز او و تمام احساسات و رازهایش است...

... شناخت بچه‌ها از ساتورو و شناخت ساتورو از بچه‌ها بواسطه حجابی به اسم هینوکیو همچنان تا آخر فیلم ناقص و مبهم می‌ماند. از سوی دیگر انجام کارهای خطرناک یا خلاف توسط هینوکیو در برخی صحنه‌های فیلم به خوبی نشان می‌دهد که «حضور بدون جسم» تا چه اندازه می‌تواند آزادی‌بخش یا هنجارشکن باشد. اوج این داستان هم جایی است که قابلیت ادراک «لامسه» ربات فعال شده و این بدن نیابتی، صاحب خود را تا لبه‌ی مرگ می‌برد...

پویانمایی «ران معیوب » ما را با خود به دنیای فناوری آینده می‌برد؛ دنیایی که در آن دستیارهای بامزه‌ای به نام «حباب ربات» تمام دنیای کودکان را تسخیرکرده‌اند؛ دنیایی که دیگر در آن به دوست واقعی نیاز ندارید و تنها لازم است یک حباب ربات داشته باشید تا دیگر تنها نباشید.

مواجهه با واقعیت تاریخی توسعه فناوری برای دانش‌آموزان می‌تواند درس‌آموز و راهگشا باشد. وقتی این مواجهه از دریچه آثار سینمایی باشد، جذابیت و ماندگاری بیشتری دارد. استفاده از آثار سینمایی و مستند خوب و باکیفیت هم در تدریس «سواد اطلاعاتی و رسانه‌ای» ضروری و اثرگذار است. وقتی همه این موارد در کنار هم قرار می‌گیرند نمی‌توان از کنار فیلم شاخصی مثل «جنگ جریان»به سادگی عبور کرد.