از سر نوشت :: حسین غفاری

روایت‌های بی‌گاهِ یک پیام‌برِ پاره‌وقتِ دوره‌گرد

فهرست
x
x
خرده ادراکات
  • ۱۳ مهر ۰۱

    ▪️سالروز شهادت حضرت ابی‌محمد، حسن بن علی بن محمد، ابن‌الرضا (علیه و علی آبائه السلام) بر شما تسلیت باد.

    ♨️در سال‌های اخیر تلاش‌های پراکنده‌ای برای بصری کردن وقایع تاریخی مقدس، با هدف ملموس ساختن موضوعات کهن برای نسل جوان و نوجوان رخ داده است. این تلاش‌ها که در شکل سنتی به ترسیم شمایل معصومان یا پرده‌نگاری‌های عاشورایی محدود می‌شد، با خلاقیت هنرمندان معاصر برای عبور از احتیاطات شرعی، به قله‌هایی همچون آثار حسن روح‌الامین ختم شده که کیفیت آثار، حس و حال اجرا و زاویه دید و روایت خاص او از وقایع، در این سال‌ها بسیار بازتاب یافته است.

    ⚠️مثل هر کار تازه‌ای، در کنار فرصت‌های این تصویرسازی‌ها، باید مراقب آسیب‌های احتمالی آن هم باشیم. مثلاً جانشین‌سازی یک تصور واحد از صحنه‌ای تاریخی به‌جای توسعه درک‌های متعدد از آن واقعه نزد مخاطبان با سطوح معرفتی مختلف؛ یا بسنده کردن به زاویه و عمق دید هنرمند در شناخت آن صحنه یا واقعه تاریخی. همچنین اگر در این میان خطایی هم در تصور یا تصویر هنرمند رخ بدهد، بعداً به سختی می‌توان آن را از ذهن مخاطب پاک کرد.

    🎨برای نمونه نگاهی به آخرین نقاشی دیجیتال 🖌️هنرمند وارسته و نازک‌خیال حسن روح‌الامین بیندازیم که به مناسبت هشتم ربیع‌الاول، صحنه‌ی نماز حضرت حجت ابن الحسن (عج) بر پیکر پدرشان امام حسن عسکری (ع) را در این روز ترسیم کرده است. طبق نقل تاریخی امام مهدی (عج) که در این هنگام کودکی پنج ساله بودند، عموی خود، جعفر بن علی (که بعدها به جعفر کذاب معروف شد) از اقامه نماز بر پیکر پدر کنار زدند و خود برای ایشان نماز اقامه کردند.

    🔍با دقت به این نقاشی نگاه کنید. جعفر بن علی در این نقاشی چند ساله به تصویر کشیده شده است؟
    ❓۵۰؟ ۶۰؟ ۷۰؟!
    💡این در حالی است که می‌دانیم امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۶۰ ق. در ۲۸ سالگی به شهادت رسیده‌اند و جعفر اختلاف سنی جدی با ایشان نداشته و به احتمال قریب به یقین کوچکتر از امام بوده است.

    🤔در اینجا یک بی‌دقتی کوچک هنرمند نقاش، تصور مخاطب را از واقعیت تاریخی دگرگون می‌کند و فهم او را در این نقطه متوقف نگه می‌دارد. اینکه جعفر کذاب یک جوان بیست و چند ساله‌ی خام خیال و در سودای غصب زعامت شیعیان باشد فرق دارد با آن‌که او را پیرمردی مسن بدانیم که بر سنت عربی به عزای برادر ایستاده و در ظاهر میراث‌دار او بوده است.

    🚦فرایند «تصویری شدن» تاریخ مقدس، اگر از اساس قابل تردید نباشد، این قدر هست که باید با الزامات معرفتی فراوانی همراه شود تا رهزن نباشد.

    وَ لِلّٰهِ الْحَمْد

  • ۷ مرداد ۰۰

    نامه اعتراضی جمعی از شترداران و بازرگانان بغداد به جناب موسی بن جعفر، بزرگ طایفه علویان

    ای پسر پیغمبر خدا؛
    در میان بزرگان شهر بعد از انتشار شایعاتی درباره فرموده‌ی شما به جناب «صفوان بن مهران» آشوب و تشویشی در گرفته است.
    چنین روایت کرده‌اند که حضرتتان از مراوده اقتصادی جناب صفوان با خلیفه بزرگ و کدخدای مشرق زمین، جناب هارون الرشید ناخرسندید.
    آیا بغیر این است که زنده نگه داشتن دین جد شما به آباد بودن مملکت اسلامی و پایداری مناسک و شعائر الهی میسر است؟
    آیا در این دوران طلایی حکومت بنی‌عباس که از چین و هند تا دروازه‌های بیزانس تحت سلطه‌ی خلافت اسلامی قرار دارد، حرکت یکتا امپراطور مقتدر مسلمانان به قصد انجام اعمال حج، چیزی بجز مجد و عظمت اسلام را نوید می‌دهد؟
    آیا به این فکر کرده‌اید که اگر عملی خداپسندانه مثل «کمک به یک مسلمان برای انجام حج» را تعبیر به «مشارکت در بقای ظالم» بفرمایید، آن وقت تکلیف این همه تاجر و بازرگان و کاسب خرده‌پا که هر روز امیدوار به مراوده تجاری با دستگاه ثروتمند و باشکوه خلافت هستند چه می‌شود؟ آیا شما جواب زن و بچه‌های مظلوم آن‌ها را می‌دهید اگر با امتناع از داد و ستد با دربار شب‌ها سر گرسنه بر بالین بگذارند؟
    شما که پسر پیغمبر و محترم در میان مردمان هستید آیا نترسیدید که اگر جناب صفوان، که از شترداران خوش‌نام و مشهور هستند، از همکاری با خلیفه امتناع کنند چه بر سرشان می‌آید؟
    از حضرتتان انتظار زمان‌شناسی بیشتری داشتیم تا در این ایام که سپاهیان اسلام در مرزهای روم با کفار در حال مبارزه هستند، چنین تزلزلی در پشت جبهه‌ها ایجاد نفرمایید.
    در هر صورت صنف شترداران و بازرگانان بغداد که جمع کثیری از مردم و کسبه محترم را نمایندگی می‌کند از عمل به این توصیه جنابعالی معذور است و امیدواریم که بدبینی به خلیفه بزرگ را کنار بگذارید و اتحاد مسلمانان را خدشه دار نفرمایید.

    والسلام
    مردادماه۱۴۰۰

    پ.ن:
    داستان مشهور «صفوان جمال»

  • ۱۱ فروردين ۰۰

    متأسفانه در جدل غیرخردمندانه و کاملاً سیاسی این روزها، وظیفه مستقیم دولت در آموزش رسانه‌ای و تربیت رسانه‌ای نادیده انگاشته می‌شود.
    هر چند که این نکته قابل تأیید است که آموزش رسانه‌ای و تربیت رسانه‌ای حتما باید هسته خانواده را هدف قرار بدهد؛ اما برای اعمال صحیح تربیت رسانه‌ای، خانواده به سه چیز نیاز دارد: آموزش، ابزار و پشتیبانی؛ که هر سه هم موکول به اراده‌ی جدی دولت است.

    دولت جمهوری اسلامی چه وظایفی در تربیت رسانه‌ای دارد؟

    الف) آموزش: شامل طیف گسترده‌ای از آموزش‌ها از سطح دانش تا بینش و گرایش و کنش
    ب) ابزار: مثل اینترنت سما، درگاه‌های ویژه کودک و نوجوان، سامانه‌های هدایت مصرف رسانه و ...
    ج) پشتیبانی: مقررات‌گذاری به نفع تربیت (مثل همان ماجرای اینترنت شبانه و ...)

    البته با فرض زندگی در دوران طاغوت،‌ و بدون محقق شدن هیچ یک از موارد سه گانه بالا، هرگز مسئولیت تربیت از گرده خانواده رفع نمی‌شود. فقط ما به ازای ناتوانی خانواده‌ها در تربیت فرزندان، بر شدت درجه آتش جهنم بر طاغوت و طاغوتیان افزوده خواهد شد!

  • ۲۸ مهر ۹۹

    از «مومو» خوشم آمد.
    حربه‌ی مفید و مؤثری برای ترساندن بچه‌ها و خانواده‌ها از واتساپ! مثل همان «لولو» که مادربزرگ‌ها ما را از آن می‌ترساندند که سراغ خوراکی‌های ته انباری نرویم!

    مقابله با آن هم ساده است. اگر خانواده‌ها آموزه‌های تربیتی را در سطح قصه شنگول و منگول در خانه پیاده کنند، «مومو» راه به جایی نمی‌برد:
    در را به روی غریبه باز نکنید؛
    شماره غریبه را مسدود کنید؛
    پیام غریبه را جواب ندهید.

    سخت است؟

x
x
دسته‌بندی نوشته‌ها

۷ مطلب در تیر ۱۳۹۷ ثبت شده است

در ادامه‌ی سیزدهمین و چهاردهمین دوره تربیت مربی سواد رسانه‌ای مؤسسه مسیر رسانه با موضوع «فنون تجهیز به سپر دفاع روانی» در دو جلسه‌ی مجزا، در خدمت جمع دانشجویان خواهر و برادر دوره بودم و به صورت فشرده مروری بر مبانی و روش‌های مصون‌سازی ذهن در برابر امواج شبهات و مغالطات رسانه‌ای داشتیم.
محتوای جلسه مشابه این نشست بود: دوطرفه به قاضی رفتن (ویرایش دوم)

  • حسین غفاری

در ادامه‌ی سیزدهمین و چهاردهمین دوره تربیت مربی سواد رسانه‌ای که در دانشگاه علامه طباطبایی (ره) در حال برگزاری است، در دو جلسه‌ی مستقل به تبیین آداب مصرف رسانه‌ها برای دانشجویان پرداختم.
محتوای جلسه مشابه این نشست بود: آداب مصرف رسانه‌ها (راهنمای عملیاتی)

  • حسین غفاری

سیزدهمین دوره تربیت مربی سواد رسانه‌ای با همکاری کانون فیلم و عکس معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی (ره) و مؤسسه مسیر رسانه در حال برگزاری است. در طراحی این دوره و با توجه به نیازهای مخاطب، سرفصل «رسانه‌های اجتماعی» در برنامه‌ی آموزشی گنجانده شده است. الحمدلله توفیق داشتیم در معیّت استاد بزرگوار جناب آقای دکتر سعید مدرسی، محتوای آموزشی-کارگاهی «چشم‌انداز رسانه‌های اجتماعی» را در قالبی تازه و با رویکرد «یادگیری همیارانه» طراحی و اجرا کنیم.
دانشجویان در این کارگاه ضمن آشنایی با پیشینه‌ی وب و رسانه‌های اجتماعی، ضمن دسته‌بندی کردن رسانه‌های اجتماعی به شکل خلاقانه و گروهی، با کارکردها و کژکارکردهای آن‌ها آشنا شدند. گفتنی است که هر چند این موضوع در لایه‌ی «سواد دیجیتال» قرار دارد، اما زمینه‌ی خوبی برای ورود به بحث «آداب مصرف رسانه‌ها» ایجاد می‌کند.
در صورت تمایل می‌توانید فایل پرده‌نگار این جلسه را از پیوند زیر دریافت کنید:

چشم‌انداز رسانه‌های اجتماعی
(پیشینه، انواع، کارکردها)

  • حسین غفاری

چهاردهمین دوره تربیت مربی سواد رسانه‌ای با همکاری کانون فیلم و عکس معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی (ره) و مؤسسه مسیر رسانه در حال برگزاری است و امروز در خدمت برادران محترم شرکت کننده در این دوره کارگاه «چهار ریسمانِ زندگی ابری» را اجرا کردیم.
در این کارگاه دو ساعته که به شیوه‌ی «یادگیری همیارانه» اجرا شد درباره‌ی چهار خصلت «بی‌زمانی»، «بی‌مکانی»، «بی‌جسمی» و «نافراموشی» زندگی ابری و فرصت‌ها و تهدیدهای این خصلت‌ها برای زندگی خاکی گفتگو کردیم.

  • حسین غفاری

چه مسیرهایی برای حل مشکلات و ارتقای کیفیت مدارس ایران وجود دارد؟

بیش از صد و سی سال از تأسیس اولین مدرسه‌ی نوین در ایران می‌گذرد. با این‌که اوضاع و احوال زندگی و معاش امروز مردم ما شباهت چندانی به یک قرن پیش ندارد و با وجود تغییرات ظاهری و ساختاری در تمام مناسبات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی در دنیا، ظاهر و باطن مدارس ما تغییر چندانی نکرده‌اند:

«مدرسه» ساختمانی است در  یک یا چند طبقه با اتاق‌هایی به نام کلاس که بچه‌ها اغلب با توجه به جنس و سن خود در کلاس‌ها اجتماع می‌کنند و یک بزرگ‌تر به نام «معلم» با کمک کتاب و تخته به آن‌ها «درس» می‌دهد.

  • حسین غفاری

نوجوان و رسانه

امروز دو ساعتی در جمع صمیمی مسئولان دانش‌آموزی اتحادیه انجمن‌های اسلامی شهر تهران در مرکز آفرینش‌های آفتاب فرمانیه حاضر شدم و با هم درباره‌ی اصلی‌ترین چالش‌های رسانه‌ای نوجوانان که نیاز به آموزش و تفکر دارد صحبت کردیم.

  • حسین غفاری
فعالیت به عنوان مدرس سواد رسانه‌ای در دوره‌های آموزشی، همایش‌ها و کلاس‌های مختلف، در کنار تمام مزایایی که دارد، متأسفانه معمولاً باعث می‌شود که امکان طراحی و برنامه‌ریزی آموزشی از شما سلب شود. شما به عنوان مدرس یا سخنران صرفاً در چارچوب زمان، مکان و امکاناتی که میزبان در اختیار دارد، مجبور به محدود کردن مباحث و سرفصل‌ها هستید. خیلی اوقات حتی موضوع و ریز مباحث هم توسط میزبان طراحی می‌شود و جایگاه مدرس به جایگاه یک مجری تنزل می‌یابد.
مدت‌ها بود که منتظر فرصتی بودم تا با فراغ بال یک دوره‌ی کامل و جامع آموزشی سواد رسانه‌ای مطابق سلیقه و نظر خودم طراحی کنم. پاییز ۹۶ بنا به درخواست یکی از مؤسسات آموزش الکترونیکی برای برگزاری یک دوره‌ی کامل مهارت‌ها و سواد رسانه‌ای برای مربیان پرورشی آموزش و پرورش، طرح زیر را ارائه کردم.
  • حسین غفاری