از سر نوشت :: حسین غفاری

روایت‌های بی‌گاهِ یک پیام‌برِ پاره‌وقتِ دوره‌گرد

فهرست
x
x
خرده ادراکات
  • ۱۳ مهر ۰۱

    ▪️سالروز شهادت حضرت ابی‌محمد، حسن بن علی بن محمد، ابن‌الرضا (علیه و علی آبائه السلام) بر شما تسلیت باد.

    ♨️در سال‌های اخیر تلاش‌های پراکنده‌ای برای بصری کردن وقایع تاریخی مقدس، با هدف ملموس ساختن موضوعات کهن برای نسل جوان و نوجوان رخ داده است. این تلاش‌ها که در شکل سنتی به ترسیم شمایل معصومان یا پرده‌نگاری‌های عاشورایی محدود می‌شد، با خلاقیت هنرمندان معاصر برای عبور از احتیاطات شرعی، به قله‌هایی همچون آثار حسن روح‌الامین ختم شده که کیفیت آثار، حس و حال اجرا و زاویه دید و روایت خاص او از وقایع، در این سال‌ها بسیار بازتاب یافته است.

    ⚠️مثل هر کار تازه‌ای، در کنار فرصت‌های این تصویرسازی‌ها، باید مراقب آسیب‌های احتمالی آن هم باشیم. مثلاً جانشین‌سازی یک تصور واحد از صحنه‌ای تاریخی به‌جای توسعه درک‌های متعدد از آن واقعه نزد مخاطبان با سطوح معرفتی مختلف؛ یا بسنده کردن به زاویه و عمق دید هنرمند در شناخت آن صحنه یا واقعه تاریخی. همچنین اگر در این میان خطایی هم در تصور یا تصویر هنرمند رخ بدهد، بعداً به سختی می‌توان آن را از ذهن مخاطب پاک کرد.

    🎨برای نمونه نگاهی به آخرین نقاشی دیجیتال 🖌️هنرمند وارسته و نازک‌خیال حسن روح‌الامین بیندازیم که به مناسبت هشتم ربیع‌الاول، صحنه‌ی نماز حضرت حجت ابن الحسن (عج) بر پیکر پدرشان امام حسن عسکری (ع) را در این روز ترسیم کرده است. طبق نقل تاریخی امام مهدی (عج) که در این هنگام کودکی پنج ساله بودند، عموی خود، جعفر بن علی (که بعدها به جعفر کذاب معروف شد) از اقامه نماز بر پیکر پدر کنار زدند و خود برای ایشان نماز اقامه کردند.

    🔍با دقت به این نقاشی نگاه کنید. جعفر بن علی در این نقاشی چند ساله به تصویر کشیده شده است؟
    ❓۵۰؟ ۶۰؟ ۷۰؟!
    💡این در حالی است که می‌دانیم امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۶۰ ق. در ۲۸ سالگی به شهادت رسیده‌اند و جعفر اختلاف سنی جدی با ایشان نداشته و به احتمال قریب به یقین کوچکتر از امام بوده است.

    🤔در اینجا یک بی‌دقتی کوچک هنرمند نقاش، تصور مخاطب را از واقعیت تاریخی دگرگون می‌کند و فهم او را در این نقطه متوقف نگه می‌دارد. اینکه جعفر کذاب یک جوان بیست و چند ساله‌ی خام خیال و در سودای غصب زعامت شیعیان باشد فرق دارد با آن‌که او را پیرمردی مسن بدانیم که بر سنت عربی به عزای برادر ایستاده و در ظاهر میراث‌دار او بوده است.

    🚦فرایند «تصویری شدن» تاریخ مقدس، اگر از اساس قابل تردید نباشد، این قدر هست که باید با الزامات معرفتی فراوانی همراه شود تا رهزن نباشد.

    وَ لِلّٰهِ الْحَمْد

  • ۷ مرداد ۰۰

    نامه اعتراضی جمعی از شترداران و بازرگانان بغداد به جناب موسی بن جعفر، بزرگ طایفه علویان

    ای پسر پیغمبر خدا؛
    در میان بزرگان شهر بعد از انتشار شایعاتی درباره فرموده‌ی شما به جناب «صفوان بن مهران» آشوب و تشویشی در گرفته است.
    چنین روایت کرده‌اند که حضرتتان از مراوده اقتصادی جناب صفوان با خلیفه بزرگ و کدخدای مشرق زمین، جناب هارون الرشید ناخرسندید.
    آیا بغیر این است که زنده نگه داشتن دین جد شما به آباد بودن مملکت اسلامی و پایداری مناسک و شعائر الهی میسر است؟
    آیا در این دوران طلایی حکومت بنی‌عباس که از چین و هند تا دروازه‌های بیزانس تحت سلطه‌ی خلافت اسلامی قرار دارد، حرکت یکتا امپراطور مقتدر مسلمانان به قصد انجام اعمال حج، چیزی بجز مجد و عظمت اسلام را نوید می‌دهد؟
    آیا به این فکر کرده‌اید که اگر عملی خداپسندانه مثل «کمک به یک مسلمان برای انجام حج» را تعبیر به «مشارکت در بقای ظالم» بفرمایید، آن وقت تکلیف این همه تاجر و بازرگان و کاسب خرده‌پا که هر روز امیدوار به مراوده تجاری با دستگاه ثروتمند و باشکوه خلافت هستند چه می‌شود؟ آیا شما جواب زن و بچه‌های مظلوم آن‌ها را می‌دهید اگر با امتناع از داد و ستد با دربار شب‌ها سر گرسنه بر بالین بگذارند؟
    شما که پسر پیغمبر و محترم در میان مردمان هستید آیا نترسیدید که اگر جناب صفوان، که از شترداران خوش‌نام و مشهور هستند، از همکاری با خلیفه امتناع کنند چه بر سرشان می‌آید؟
    از حضرتتان انتظار زمان‌شناسی بیشتری داشتیم تا در این ایام که سپاهیان اسلام در مرزهای روم با کفار در حال مبارزه هستند، چنین تزلزلی در پشت جبهه‌ها ایجاد نفرمایید.
    در هر صورت صنف شترداران و بازرگانان بغداد که جمع کثیری از مردم و کسبه محترم را نمایندگی می‌کند از عمل به این توصیه جنابعالی معذور است و امیدواریم که بدبینی به خلیفه بزرگ را کنار بگذارید و اتحاد مسلمانان را خدشه دار نفرمایید.

    والسلام
    مردادماه۱۴۰۰

    پ.ن:
    داستان مشهور «صفوان جمال»

  • ۱۱ فروردين ۰۰

    متأسفانه در جدل غیرخردمندانه و کاملاً سیاسی این روزها، وظیفه مستقیم دولت در آموزش رسانه‌ای و تربیت رسانه‌ای نادیده انگاشته می‌شود.
    هر چند که این نکته قابل تأیید است که آموزش رسانه‌ای و تربیت رسانه‌ای حتما باید هسته خانواده را هدف قرار بدهد؛ اما برای اعمال صحیح تربیت رسانه‌ای، خانواده به سه چیز نیاز دارد: آموزش، ابزار و پشتیبانی؛ که هر سه هم موکول به اراده‌ی جدی دولت است.

    دولت جمهوری اسلامی چه وظایفی در تربیت رسانه‌ای دارد؟

    الف) آموزش: شامل طیف گسترده‌ای از آموزش‌ها از سطح دانش تا بینش و گرایش و کنش
    ب) ابزار: مثل اینترنت سما، درگاه‌های ویژه کودک و نوجوان، سامانه‌های هدایت مصرف رسانه و ...
    ج) پشتیبانی: مقررات‌گذاری به نفع تربیت (مثل همان ماجرای اینترنت شبانه و ...)

    البته با فرض زندگی در دوران طاغوت،‌ و بدون محقق شدن هیچ یک از موارد سه گانه بالا، هرگز مسئولیت تربیت از گرده خانواده رفع نمی‌شود. فقط ما به ازای ناتوانی خانواده‌ها در تربیت فرزندان، بر شدت درجه آتش جهنم بر طاغوت و طاغوتیان افزوده خواهد شد!

  • ۲۸ مهر ۹۹

    از «مومو» خوشم آمد.
    حربه‌ی مفید و مؤثری برای ترساندن بچه‌ها و خانواده‌ها از واتساپ! مثل همان «لولو» که مادربزرگ‌ها ما را از آن می‌ترساندند که سراغ خوراکی‌های ته انباری نرویم!

    مقابله با آن هم ساده است. اگر خانواده‌ها آموزه‌های تربیتی را در سطح قصه شنگول و منگول در خانه پیاده کنند، «مومو» راه به جایی نمی‌برد:
    در را به روی غریبه باز نکنید؛
    شماره غریبه را مسدود کنید؛
    پیام غریبه را جواب ندهید.

    سخت است؟

x
x
دسته‌بندی نوشته‌ها

۳۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «معلم» ثبت شده است

به دعوت برادران گرامی در نهضت سواد رسانه‌ای انقلاب اسلامی (نسرا) در آستانه سال تحصیلی جدید، در یک نشست مجازی شبانه حاضر شدم و با حدود ۳۰۰ نفر از مخاطبان نسرا درباره رابطه معلم کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای با پنج مقوله خود، کتاب، مدرسه، دانش‌آموز و والدین صحبت کردم.

در این نشست تلاش کردم فضایی واقعی از بیم‌ها و امیدهای تدریس این کتاب در مدارس ایران نشان بدهم و علاقه‌مندان را به ورود مستقیم به مدارس به بهانه این درس ترغیب کنم.

  • حسین غفاری

شرایط کرونایی، مدارس و نهادهای تربیتی را مجبور کرده است که در روال‌ها و فرایندهای قدیمی آموزشی و تربیتی خود بازنگری جدی کنند. در این موضوع با مدیران و معلمان زیادی در یک سال گذشته گفتگو داشته‌ام و چالش‌ها و ابهامات مشترک آن‌ها را بررسی کرده‌ام.

امروز در یک نشست صمیمانه دو ساعته در خدمت مدیران آموزشی و تربیتی دبستان دخترانه فائزون بودم و با هم درباره مهم‌ترین سؤالات آن‌ها در تعامل با دانش‌آموزان در بستر رسانه گفتگو کردیم. سؤالاتی از قبیل:
- سن موبایل داشتن دانش‌آموزان و حواشی آن
- کودک و مواجهه با موبایل والدین
- آموزش مهارت‌های هنری با ابزار موبایل
- تعامل با کودک در رسانه‌های اجتماعی
- بازی‌های آنلاین و آفلاین
- موتور جستجوی ایمن و پژوهش‌های مدرسه‌ای
- آموزش نرم افزارهای کاربردی
- مواجهه با تلویزیون و پویانمایی‌ها
- ...

این نمونه‌ای از سرفصل‌های گفتگوی امروز ما بود. گفتگویی که قبل از شروع سال تحصیلی باید در هر مدرسه‌ای اتفاق بیفتد.

  • حسین غفاری

به همراه استاد گرامی جناب آقای دکتر مدرسی، (از بهمن ۹۹ تا خرداد ۱۴۰۰) در ۱۳ جلسه کادر تربیتی و آموزشی دبیرستان علوی تهران حاضر شدیم و درباره‌ی مبانی تربیت رسانه‌ای در خانواده و نقش مدرسه در ارتقای اشراف علمی و تقید عملی خانواده‌ها در والدگری دیجیتال گفتگو کردیم. مباحث این جلسات تفصیل‌یافته‌ی دوره «رشدانه ۱۴۰۰» بود که به طور اختصاصی و حضوری اجرا شد.

حضور در جمع استادان و همکاران خوش‌نام و با سابقه تربیتی حقیقتاً توفیقی است که شکرگزار آن هستم.

  • حسین غفاری

به دعوت دوستان بسیج دانشجویی، بعدازظهر دل‌انگیز سیزدهم رجب را به چهار ساعت گفتگوی حضوری با مربیان بسیجی طرح کلی اندیشه اسلامی گذراندیم و درباره‌ی ضرورت تحول در شیوه‌های آموزشی صحبت کردیم. مروری بر تاریخچه تحول خواهی در نظام تعلیم و تربیت، آشنایی با مبانی یادگیری فعال و مشارکتی و مرور برخی شیوه‌های فعال سازی مخاطب در کلاس درس از برنامه‌های این دو جلسه بود.

  • حسین غفاری
پس از استقبال و اجرای موفق «سواد پلاس۱»، بخش دوم مباحث سواد پلاس با عنوان «سواد پلاس۲: چگونه سواد رسانه‌ای را بهتر تدریس کنیم؟» به لطف خدا در آذر و دی ۱۳۹۹ در مرکز تربیت رسانه‌ای باران برگزار شد.

در این دوره که ۲۵ نفر از معلمان، مربیان، صاحب‌نظران و علاقمندان به حوزه سواد رسانه‌ای از سراسر کشور شرکت داشتند، به مباحث جدید و مهمی که در کتاب درسی و سایر دوره‌های رایج تربیت مربی و مدرس سواد رسانه‌ای اشاره نمی‌شود، پرداخته شد.
این مباحث در چهار سرفصل کلی «سواد فناوری»، «سواد فاوا (فناوری اطلاعات و ارتباطات)»، «سواد اطلاعاتی» و «سواد رسانه‌ای»، طی ۱۳ جلسه برای شرکت‌کنندگان اجرا شد.

  • حسین غفاری

به حول و قوه‌ی الهی، مرکز تربیت رسانه‌ای باران اولین دوره آموزشی خود را با عنوان «سواد پلاس۱» در شهریور ۹۹ برگزار کرده است.

تدریس کتاب «تفکر و سواد رسانه‌ای» در سال‌های گذشته به عنوان یکی از چالش‌های مدارس و آموزگاران این حوزه مطرح بوده است. مرکز تربیت رسانه‌ای باران با هدف کمک به معلمان و مربیان سواد رسانه‌ای در سراسر ایران اقدام به جمع‌آوری و مدون کردن بسته‌های یادگیری-یاددهی خلاقانه این کتاب پایه دهم دبیرستان نموده است. این مجموعه که با نام «سواد پلاس» معرفی می‌شود، شامل متون راهنما، محتوای چندرسانه‌ای تدریس و کاربرگ‌های ویژه معلمان است که برای نخستین بار در دوره آموزشی «سواد پلاس۱» با فراگیران محترم به اشتراک گذاشته خواهد شد.

در این دوره که ویژه معلمان و مربیان سواد رسانه ای طراحی شده، مباحث کتاب درسی سواد رسانه ای در سرفصل های «ارتباط شناسی و رسانه شناسی»، «پیام شناسی و تحلیل پیام»، «بازنمایی و کلیشه»، «فنون اقناع»، «ارزش‌های خبری و دروازه‌بانی خبر»، «اعتبارسنجی پیام»، «حریم خصوصی و حقوق مخاطب» بازخوانی می‌شود.

::درباره این دوره بیشتر بخوانید::

  • حسین غفاری

به دعوت خواهران و برادران بزرگوار سازمان فضای مجازی سراج در استان البرز، یک دوره‌ی فشرده‌ی مجازی را برای آشنایی با کتاب درسی تفکر و سواد رسانه‌ای و شیوه‌های تدریس آن شروع کردیم. در این دوره که برای برگزاری در ۵ جلسه برنامه‌ریزی شده، مروری بر محتوای کتاب درسی و محتوای مکمل تدریس آن خواهیم داشت.

  • حسین غفاری

در این روزهای درخانه‌مانی و تعطیلی کلاس و مدرسه، برای استفاده دانش‌آموزان عزیز، فیلم تدریس برخی از درس‌های کتاب «تفکر و سواد رسانه‌ای» را آماده کرده‌ایم. مدت زمان هر درس حدود ۲۰ دقیقه است و می‌توانید به رایگان در «کانال آپارات ازسرنوشت» یا نشانی‌های زیر به آن دسترسی داشته باشید:

🎥  درس۲: پیام همبرگری
🎥  درس۴: تصاویر بی‌طرف نیستند (بازنمایی)
🎥  درس۵: از بازنمایی تا کلیشه
🎥  درس۶: فنون اقناع۱
🎥  درس۷: فنون اقناع۲
🎥  درس۱۱: دروازه‌بانی خبر
🎥  درس۱۴: حقوق مخاطبان رسانه‌ها 
🎥  درس۱۵: رسانه و سبک زندگی
🎥  درس۱۷: «بازی» زندگی است
🎥  درس۲۱: رژیم مصرف رسانه


* از درس ۱۱ به بعد، تدریس برادر عزیزم آقای حسین حق‌پناه در شبکه آموزش سیما است.

  • حسین غفاری

امروز در در ششمین دوره کلاس‌های «چگونه کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای را تدریس کنیم؟» به میزبانی مدرسه هنر و رسانه آینه، گزارشی از هفت درس تألیفی خودم برای کلاس سواد رسانه‌ای دهم دبیرستان و روش‌های همیارانه اجرای آن ارائه کردم و درباره‌ی این تجربه‌ی تازه با دبیران و آموزگاران گرامی صحبت کردم.
فایل پرده‌نگار مطالب ارائه شده در این جلسه را دریافت بفرمایید:

سواد دیجیتال در کلاس تفکر و سواد رسانه‌ای

  • حسین غفاری

به‌عنوان معلم باید بدانیم و به بچه‌ها نیز بیاموزیم که تعریف «دانایی» در عصر دیجیتال تغییر کرده است. امروز «مالکیت اطلاعات» چندان ارزشی ندارد و توانایی «دسترسی به اطلاعات» است که دانشمندان را قدرتمند می‌کند. پس بارگیری صدها کتاب الکترونیکی در رایانه شخصی، ذخیره‌سازی انبوهی از تصاویر و ویدیوها در گوشی‌های هوشمند و اتصال همیشگی به «گوگل»، نشانه‌ی دانایی نیست...
پژوهش‌های دانش‌آموزی نباید صرفاً روی جمع‌آوری اطلاعات یا کشف پاسخ یک معما تعریف شود، بلکه پژوهش‌های عصر دیجیتال باید رقابتی در اعتبارسنجی منابع و تحلیل یافته‌های متضاد و متناقض باشد.
  • حسین غفاری
به اتفاق جمعی از همکاران خوب و توانمند، به دعوت برادر گرامی جناب آقای دکتر صالح اصغری در مرکز سواد فضای مجازی سازمان سراج حاضر شدم و دقایقی به ارائه‌ی پنج تجربه‌ی متفاوت در تدریس کتاب «تفکر و سواد رسانه‌ای» پایه دهم پرداختم.
این جلسه با هدف تجربه‌نگاری تدریس این کتاب و برای استفاده‌ی عموم مربیان سواد فضای مجازی در استان‌های مختلف برگزار شده بود و قرار است مستندات آن از طریق دفاتر استانی سازمان فضای مجازی سراج به دست معلمان و مربیان گرامی برسد.
برای استفاده از محتوای صحبت من می‌توانید فایل پرده‌نگار زیر را دریافت نمایید:
  • حسین غفاری
در چهارمین دوره تربیت مربی سواد رسانه‌ای که موسسه مسیر رسانه با همکاری «فرهنگ‌سرای رسانه و شبکه‌های اجتماعی» برگزار کرده‌است، توفیق داشتم در خدمت برادران گرامی و مربیان خوب سواد رسانه‌ای باشم و با هم مروری کنیم «اندر احوالات و مصائب یک معلم سواد رسانه‌ای»
می توانید فایل تصاویر نمایش داده شده در این جلسه (که مشابه جلسه‌ی کافه سواد رسانه‌ای بود) را از لینک زیر دریافت نمایید:
  • حسین غفاری

مؤسسه «مسیر رسانه»، به عنوان نخستین مؤسسه تخصصی مردم‌نهاد در حوزه سواد رسانه‌ای، در راستای هم‌افزایی در حوزه‌ی آموزش سواد رسانه‌ای، اقدام به برگزاری «سلسله نشست‌های هم‌اندیشی پیرامون آموزش سواد رسانه‌ای»، تحت عنوان «کافه سواد رسانه‌ای» کرده‌است. هدف از برگزاری این سلسله‌نشست‌ها، ایجاد محیطی گرم و صمیمی برای فعالان این حوزه بوده است تا بتوانند در این فضا به تبادل اندیشه بپردازند.
نخستین نشست «کافه سواد رسانه‌ای»، سه‌شنبه ۲۳ آذرماه ۱۳۹۵، ساعت ۱۷ الی ۱۹ با موضوع «چالش‌های تدریس در آموزش سواد رسانه‌ای»، در محل مؤسسه مسیر رسانه برگزار شد.

در این نشست با حضور همکاران گرامی، معلمان و مربیان سواد رسانه‌ای مدارس تهران، موضوع چالش‌های معلمی سواد رسانه‌ای در مدرسه مورد بحث و گفتگو قرار گرفت. سرفصل گفتگوهای این جلسه از این قرار است:

معلم باید رابطه و جایگاه خودش را در مواجهه با عناصر پنج‌گانه‌ی زیر تعریف و تدقیق کند:

  • خودش
    • عالم عامل باشد
    • خبیر بصیر باشد
  • کتاب درسی
    • کتاب خداست؟
    • کتاب ابزار است؟
    • کتاب بهانه است؟
  • مدرسه
    • اخلاق سازمانی
    • استانداردهای معلمی
  • دانش‌آموز
    • پیامبری بجای خدایی
    • برادری بجای پدری
  • والدین (خانواده‌ها)
    • درک تفاوت‌ها
    • نسخه‌های چندسطحی


  • حسین غفاری

«باشگاه مدرسان سواد رسانه‌ای» عنوان گروهی تلگرامی است که کمتر از دویست نفر عضو دارد و محفلی است برای همفکری و هم افزایی در تدریس سواد رسانه‌ای. اعضای این گروه اکثراً معلمان کتاب «تفکر و سواد رسانه‌ای» پایه دهم دبیرستان هستند که در اولین سال تألیف و تدریس این کتاب راهبردی در مدارس، برای افزایش کیفیت و اثربخشی کلاس خود تلاش می‌کنند. من هم سعی می‌کنم یکی از این معلمان باشم.
در یکی از گفتگوهای اخیر بین اعضای گروه، این سؤال مطرح شد:

با توجه به اینکه بیشتر معلمان مشغول تدریس مباحث فصل ۲ (کلیشه‌سازی و بازنمایی) هستند، پرداختن به این سؤال برای جمع بسیار مفید خواهد بود:
در کلاس چقدر باید فضا را برای گفتگو و مخصوصاً مباحث سیاسی باز گذاشت؟
معلم چگونه باید در مباحث سیاسی ورود کند و موضع بگیرد؟

  • حسین غفاری
در جلسه‌ی سالانه‌ی دبیران دوره‌ی اول مجتمع تربیتی فرهنگ (منطقه ۳) فرصتی دست داد تا در جمع همکاران عزیزم به هفت چالش که در تلاقی «نوجوان و رسانه» با آن مواجه هستیم بپردازم.
نوجوان و رسانه
در این باره ان شاء الله به زودی بیشتر خواهم نوشت.
  • حسین غفاری