از سر نوشت :: حسین غفاری

روایت‌های بی‌گاهِ یک پیام‌برِ پاره‌وقتِ دوره‌گرد

فهرست
x
x
خرده ادراکات
  • ۱۳ مهر ۰۱

    ▪️سالروز شهادت حضرت ابی‌محمد، حسن بن علی بن محمد، ابن‌الرضا (علیه و علی آبائه السلام) بر شما تسلیت باد.

    ♨️در سال‌های اخیر تلاش‌های پراکنده‌ای برای بصری کردن وقایع تاریخی مقدس، با هدف ملموس ساختن موضوعات کهن برای نسل جوان و نوجوان رخ داده است. این تلاش‌ها که در شکل سنتی به ترسیم شمایل معصومان یا پرده‌نگاری‌های عاشورایی محدود می‌شد، با خلاقیت هنرمندان معاصر برای عبور از احتیاطات شرعی، به قله‌هایی همچون آثار حسن روح‌الامین ختم شده که کیفیت آثار، حس و حال اجرا و زاویه دید و روایت خاص او از وقایع، در این سال‌ها بسیار بازتاب یافته است.

    ⚠️مثل هر کار تازه‌ای، در کنار فرصت‌های این تصویرسازی‌ها، باید مراقب آسیب‌های احتمالی آن هم باشیم. مثلاً جانشین‌سازی یک تصور واحد از صحنه‌ای تاریخی به‌جای توسعه درک‌های متعدد از آن واقعه نزد مخاطبان با سطوح معرفتی مختلف؛ یا بسنده کردن به زاویه و عمق دید هنرمند در شناخت آن صحنه یا واقعه تاریخی. همچنین اگر در این میان خطایی هم در تصور یا تصویر هنرمند رخ بدهد، بعداً به سختی می‌توان آن را از ذهن مخاطب پاک کرد.

    🎨برای نمونه نگاهی به آخرین نقاشی دیجیتال 🖌️هنرمند وارسته و نازک‌خیال حسن روح‌الامین بیندازیم که به مناسبت هشتم ربیع‌الاول، صحنه‌ی نماز حضرت حجت ابن الحسن (عج) بر پیکر پدرشان امام حسن عسکری (ع) را در این روز ترسیم کرده است. طبق نقل تاریخی امام مهدی (عج) که در این هنگام کودکی پنج ساله بودند، عموی خود، جعفر بن علی (که بعدها به جعفر کذاب معروف شد) از اقامه نماز بر پیکر پدر کنار زدند و خود برای ایشان نماز اقامه کردند.

    🔍با دقت به این نقاشی نگاه کنید. جعفر بن علی در این نقاشی چند ساله به تصویر کشیده شده است؟
    ❓۵۰؟ ۶۰؟ ۷۰؟!
    💡این در حالی است که می‌دانیم امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۶۰ ق. در ۲۸ سالگی به شهادت رسیده‌اند و جعفر اختلاف سنی جدی با ایشان نداشته و به احتمال قریب به یقین کوچکتر از امام بوده است.

    🤔در اینجا یک بی‌دقتی کوچک هنرمند نقاش، تصور مخاطب را از واقعیت تاریخی دگرگون می‌کند و فهم او را در این نقطه متوقف نگه می‌دارد. اینکه جعفر کذاب یک جوان بیست و چند ساله‌ی خام خیال و در سودای غصب زعامت شیعیان باشد فرق دارد با آن‌که او را پیرمردی مسن بدانیم که بر سنت عربی به عزای برادر ایستاده و در ظاهر میراث‌دار او بوده است.

    🚦فرایند «تصویری شدن» تاریخ مقدس، اگر از اساس قابل تردید نباشد، این قدر هست که باید با الزامات معرفتی فراوانی همراه شود تا رهزن نباشد.

    وَ لِلّٰهِ الْحَمْد

  • ۷ مرداد ۰۰

    نامه اعتراضی جمعی از شترداران و بازرگانان بغداد به جناب موسی بن جعفر، بزرگ طایفه علویان

    ای پسر پیغمبر خدا؛
    در میان بزرگان شهر بعد از انتشار شایعاتی درباره فرموده‌ی شما به جناب «صفوان بن مهران» آشوب و تشویشی در گرفته است.
    چنین روایت کرده‌اند که حضرتتان از مراوده اقتصادی جناب صفوان با خلیفه بزرگ و کدخدای مشرق زمین، جناب هارون الرشید ناخرسندید.
    آیا بغیر این است که زنده نگه داشتن دین جد شما به آباد بودن مملکت اسلامی و پایداری مناسک و شعائر الهی میسر است؟
    آیا در این دوران طلایی حکومت بنی‌عباس که از چین و هند تا دروازه‌های بیزانس تحت سلطه‌ی خلافت اسلامی قرار دارد، حرکت یکتا امپراطور مقتدر مسلمانان به قصد انجام اعمال حج، چیزی بجز مجد و عظمت اسلام را نوید می‌دهد؟
    آیا به این فکر کرده‌اید که اگر عملی خداپسندانه مثل «کمک به یک مسلمان برای انجام حج» را تعبیر به «مشارکت در بقای ظالم» بفرمایید، آن وقت تکلیف این همه تاجر و بازرگان و کاسب خرده‌پا که هر روز امیدوار به مراوده تجاری با دستگاه ثروتمند و باشکوه خلافت هستند چه می‌شود؟ آیا شما جواب زن و بچه‌های مظلوم آن‌ها را می‌دهید اگر با امتناع از داد و ستد با دربار شب‌ها سر گرسنه بر بالین بگذارند؟
    شما که پسر پیغمبر و محترم در میان مردمان هستید آیا نترسیدید که اگر جناب صفوان، که از شترداران خوش‌نام و مشهور هستند، از همکاری با خلیفه امتناع کنند چه بر سرشان می‌آید؟
    از حضرتتان انتظار زمان‌شناسی بیشتری داشتیم تا در این ایام که سپاهیان اسلام در مرزهای روم با کفار در حال مبارزه هستند، چنین تزلزلی در پشت جبهه‌ها ایجاد نفرمایید.
    در هر صورت صنف شترداران و بازرگانان بغداد که جمع کثیری از مردم و کسبه محترم را نمایندگی می‌کند از عمل به این توصیه جنابعالی معذور است و امیدواریم که بدبینی به خلیفه بزرگ را کنار بگذارید و اتحاد مسلمانان را خدشه دار نفرمایید.

    والسلام
    مردادماه۱۴۰۰

    پ.ن:
    داستان مشهور «صفوان جمال»

  • ۱۱ فروردين ۰۰

    متأسفانه در جدل غیرخردمندانه و کاملاً سیاسی این روزها، وظیفه مستقیم دولت در آموزش رسانه‌ای و تربیت رسانه‌ای نادیده انگاشته می‌شود.
    هر چند که این نکته قابل تأیید است که آموزش رسانه‌ای و تربیت رسانه‌ای حتما باید هسته خانواده را هدف قرار بدهد؛ اما برای اعمال صحیح تربیت رسانه‌ای، خانواده به سه چیز نیاز دارد: آموزش، ابزار و پشتیبانی؛ که هر سه هم موکول به اراده‌ی جدی دولت است.

    دولت جمهوری اسلامی چه وظایفی در تربیت رسانه‌ای دارد؟

    الف) آموزش: شامل طیف گسترده‌ای از آموزش‌ها از سطح دانش تا بینش و گرایش و کنش
    ب) ابزار: مثل اینترنت سما، درگاه‌های ویژه کودک و نوجوان، سامانه‌های هدایت مصرف رسانه و ...
    ج) پشتیبانی: مقررات‌گذاری به نفع تربیت (مثل همان ماجرای اینترنت شبانه و ...)

    البته با فرض زندگی در دوران طاغوت،‌ و بدون محقق شدن هیچ یک از موارد سه گانه بالا، هرگز مسئولیت تربیت از گرده خانواده رفع نمی‌شود. فقط ما به ازای ناتوانی خانواده‌ها در تربیت فرزندان، بر شدت درجه آتش جهنم بر طاغوت و طاغوتیان افزوده خواهد شد!

  • ۲۸ مهر ۹۹

    از «مومو» خوشم آمد.
    حربه‌ی مفید و مؤثری برای ترساندن بچه‌ها و خانواده‌ها از واتساپ! مثل همان «لولو» که مادربزرگ‌ها ما را از آن می‌ترساندند که سراغ خوراکی‌های ته انباری نرویم!

    مقابله با آن هم ساده است. اگر خانواده‌ها آموزه‌های تربیتی را در سطح قصه شنگول و منگول در خانه پیاده کنند، «مومو» راه به جایی نمی‌برد:
    در را به روی غریبه باز نکنید؛
    شماره غریبه را مسدود کنید؛
    پیام غریبه را جواب ندهید.

    سخت است؟

x
x
دسته‌بندی نوشته‌ها

۳۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «تفکر انتقادی» ثبت شده است

به دعوت برادران گرامی در سازمان فضای مجازی سراج، در یک بعدازظهر خاطره‌انگیز، در جمع دانش آموزان برگزیده از استان‌های سیستان و بلوچستان، قم، سمنان، گیلان، البرز و تهران در اردوی قطبی تشکل سازمان دانش‌آموزی در شهر دماوند حاضر شدم و در دو نشست کوتاه با بچه‌ها درباره نحوه عملکرد مغز و دستکاری در باورها از طریق قاب‌بندی و بازنمایی رسانه‌ها صحبت کردم و تمرین خوشمزه تفکر جانبی «شش کلاه تفکر» را اجرا کردیم.


  • حسین غفاری

به دعوت برادران گرامی در عقیدتی-سیاسی سازمان صنایع هواپیمایی ایران (صها) یک نیم‌روز در خدمت سربازان عزیز و پرتلاش این مجموعه بودم و با هم درباره ترفندهای تفکر نقادانه در پیام‌های رسانه‌ای و تبلیغاتی صحبت کردیم.

  • حسین غفاری

در نوزدهمین دوره تربیت مربی مؤسسه مسیر رسانه، در دو جلسه متوالی، به تبیین ضرورت و شیوه‌های تجهیز به سپر دفاع روانی پرداختم و درباره‌ی دنیای رسانه‌های اجتماعی و اثرات آن بر دنیای واقعی صحبت کردم.
محتوای جلسه شبیه به این نشست‌ها بود: انسان باید منطق داشته باشد و چشم‌انداز رسانه‌های اجتماعی

  • حسین غفاری

در دوره تربیت مربی سواد رسانه‌ای ویژه دانشجویان و طلاب ارجمند مدرسه عالی شهید مطهری تهران، در دو جلسه مجازی متوالی، به تبیین ضرورت و شیوه‌های تجهیز به سپر دفاع روانی پرداختم و درباره‌ی دنیای رسانه‌های اجتماعی و اثرات آن بر دنیای واقعی صحبت کردم.

  • حسین غفاری

در یک نشست فشرده در ادامه‌ی هجدهمین دوره تربیت مربی مؤسسه مسیر رسانه، به ضرورت و روش‌های تجهیز به سپر دفاع روانی در قالب منطق و تفکر انتقادی پرداختم.
محتوای جلسه شبیه به این نشست بود: انسان باید منطق داشته باشد

  • حسین غفاری

امشب در جمع اولیای محترم دانش‌آموزان پایه یازدهم دبیرستان مفید تهران (قیطریه)درباره‌ی عصر جدیدی که در آن زندگی می‌کنیم صحبت کردم و ضرورت‌ها و روش های تجهیز به تفکر منطقی و انتقادی را مرور کردم.

مباحث مطرح شده در این جلسه، مشابه این جلسه بود: انسان باید منطق داشته باشد

  • حسین غفاری

در دو روز پیاپی و سه جلسه‌ی گرم و صمیمی در خدمت خواهران و برادران گرامی علاقمند به تدریس و پژوهش در زمینه سواد رسانه‌ای بودم و موضوعات «اوقات فراغت و صنعت سرگرمی»، «رسانه‌های اجتماعی» و «تجهیز به سپر دفاع روانی» را ارائه کردم.

  • حسین غفاری

عملیات روانی جنگ نرم جنگ رسانه ای

در دو روز متوالی در جمع خواهران محترم کارشناس فرهنگی از سراسر کشور در دانشکده حضرت زینب سلام‌الله علیها حاضر شدم و به ارائه‌ی دلایل نیاز به «تفکر انتقادی» و روش‌های «تجهیز به سپر دفاع روانی» صحبت کردم.

مباحث مطرح شده در این جلسات مشابه این نشست بود: انسان باید منطق داشته باشد

  • حسین غفاری

در دو جلسه‌ی پیاپی در ادامه‌ی شانزدهمین دوره تربیت مربی مؤسسه مسیر رسانه، به ضرورت و روش‌های تجهیز به سپر دفاع روانی در قالب منطق و تفکر انتقادی پرداختم.
محتوای جلسه شبیه به این نشست بود: انسان باید منطق داشته باشد

  • حسین غفاری

عصر جدید

من به عنوان معلم باید بتوانم به شاگردانم «سواد دیجیتالی» و «سواد اطلاعاتی» بیاموزم. اما در حال حاضر من در کلاسم نمی‌توانم بگویم موبایل، لب تاپ و اینترنت را باز کنید و سرچ کنید؛ نمی‌توانم بگویم، چون برای فضای مدرسه و رابطه معلم و شاگردی حرمتی قائل هستم. همینطور که دانش‌آموز شروع می‌کند به سرچ کردن، فضای مجازی چه پیشنهاد‌هایی به او می‌دهد؟
من برای حل این مشکل در مدرسه‌ی خودم مجبورم فیلترینگ داخلی و سیستم پایش محتوا بگذارم. وظیفه حاکمیت پس چه شد؟
این‌ها چالش‌هایی است که «سواد رسانه‌ای» نمی‌تواند حل کند. برای حل کردن آن باید برویم زیرساخت‌های استفاده امن و سالم و مفید را راه‌اندازی کنیم.

  • حسین غفاری

پویایی و نبود تمرکز در فرایند جمع‌آوری و انتشار محتوا –که اصلی‌ترین مزیت ویکی‌پدیا است- به شکل‌گیری انتقادات جدی به این دانشنامه‌ی آزاد جهانی منجر شده است. منتقدین درستی و اعتبار ویکی‌پدیا را به خاطر «آزادی ویرایش» زیر سؤال برده‌اند. همچنین، ویکی‌پدیا به خاطر «آسیب‌پذیری در برابر خرابکاری»، «کیفیت غیریکنواخت مقالات»، «سوگیری نظام‌مند»، «بی‌ثباتی» و نیز به خاطر «ترجیح اجماع بر اعتبار» در سبک ویرایش مقالات، نقد شده است.

  • حسین غفاری

در آخرین هفته‌ی پانزدهمین دوره تربیت مربی مؤسسه مسیر رسانه، به ضرورت تجهیز به سپر دفاع روانی در قالب منطق و تفکر انتقادی پرداختم.
محتوای جلسه شبیه به این نشست بود: انسان باید منطق داشته باشد

  • حسین غفاری

به دعوت همکاران قدیمی و خوبم در مجتمع آموزشی مفید، در جمع اولیای پایه یازدهم دبیرستان مفید۲ (قیطریه) حاضر شدم و درباره‌ی ضرورت و چگونگی تفکر انتقادی در پیام‌های رسانه‌ای صحبت کردم.

در این جلسه با ترسیم وضعیت رسانه‌ای دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم، به ترتیب نکته‌هایی درباره «عصر تبلیغات»، «عصر ارتباطات»، «عصر شایعات»، «عصر روایت‌ها»، «عصر اقناع»، «عصر عملیات روانی» و «عصر شبه‌علم» گفتم و سپس به ارائه روش‌های دستیابی به تفکر انتقادی پرداختم.

در ادامه می‌توانید تصاویر پرده‌نگار ارائه شده در این جلسه که ویرایش تازه‌ای از سرفصل «دوطرفه به قاضی رفتن» است را دریافت بفرمایید:

انسان باید منطق داشته باشد

  • حسین غفاری
وقتی با اطلاعاتِ انبوه سر و کار دارید، جدا کردن «درست از غلط»، «شوخی از جدی» و «راست از دروغ» بسیار مشکل است. دانش‌آموز که جای خود دارد، حتی ما معلم‌ها هم در فضای مجازی بارها به دام اطلاعات «شبه‌علمی» می‌افتیم. «شبه‌علم» گزاره‌ای به‌ظاهر منطقی و گاه متکی بر حقایق و تجربیات عمومی است که اثبات یا رد آن به‌سادگی ممکن نیست. «تأثیر ماه تولد بر روی شخصیت»، «خواص ضد سرطان تخمه هندوانه»، «اثر جاذبه زمین بر طول عمر انسان»، «تفاوت‌های چپ‌مغزی و راست‌مغزی» و «تأثیر موسیقی بر شکل بلورهای آب» نمونه‌های معروفی از «شبه‌علم» هستند.
  • حسین غفاری

به دعوت برادران گرامی و همکاران عزیزم در هیأت علمی المپیاد دانش‌آموزی سواد رسانه‌ای، عصر امروز در نشستی صمیمی و مفصل با برخی برگزیدگان و دارندگان مدال المپیاد سواد رسانه‌ای به گفتگو درباره‌ی ضرورت و راه‌های تجهیز به سپر دفاع روانی پرداختم.
فرصت مغتنمی بود تا با نوجوانان عزیزی که تابستان گذشته در اردوی مرحله پایانی المپیاد در خدمتشان بودیم دیداری تازه کنم و بدون تعارف و صریح درباره‌ی زمانه کنونی و نیاز روزافزون به منطق و تفکر انتقادی صحبت کنیم.
محتوای جلسه مشابه این نشست بود: دوطرفه به قاضی رفتن (ویرایش دوم)

  • حسین غفاری