از سر نوشت :: حسین غفاری

روایت‌های بی‌گاهِ یک پیام‌برِ پاره‌وقتِ دوره‌گرد

فهرست
x
x
خرده ادراکات
  • ۱۳ مهر ۰۱

    ▪️سالروز شهادت حضرت ابی‌محمد، حسن بن علی بن محمد، ابن‌الرضا (علیه و علی آبائه السلام) بر شما تسلیت باد.

    ♨️در سال‌های اخیر تلاش‌های پراکنده‌ای برای بصری کردن وقایع تاریخی مقدس، با هدف ملموس ساختن موضوعات کهن برای نسل جوان و نوجوان رخ داده است. این تلاش‌ها که در شکل سنتی به ترسیم شمایل معصومان یا پرده‌نگاری‌های عاشورایی محدود می‌شد، با خلاقیت هنرمندان معاصر برای عبور از احتیاطات شرعی، به قله‌هایی همچون آثار حسن روح‌الامین ختم شده که کیفیت آثار، حس و حال اجرا و زاویه دید و روایت خاص او از وقایع، در این سال‌ها بسیار بازتاب یافته است.

    ⚠️مثل هر کار تازه‌ای، در کنار فرصت‌های این تصویرسازی‌ها، باید مراقب آسیب‌های احتمالی آن هم باشیم. مثلاً جانشین‌سازی یک تصور واحد از صحنه‌ای تاریخی به‌جای توسعه درک‌های متعدد از آن واقعه نزد مخاطبان با سطوح معرفتی مختلف؛ یا بسنده کردن به زاویه و عمق دید هنرمند در شناخت آن صحنه یا واقعه تاریخی. همچنین اگر در این میان خطایی هم در تصور یا تصویر هنرمند رخ بدهد، بعداً به سختی می‌توان آن را از ذهن مخاطب پاک کرد.

    🎨برای نمونه نگاهی به آخرین نقاشی دیجیتال 🖌️هنرمند وارسته و نازک‌خیال حسن روح‌الامین بیندازیم که به مناسبت هشتم ربیع‌الاول، صحنه‌ی نماز حضرت حجت ابن الحسن (عج) بر پیکر پدرشان امام حسن عسکری (ع) را در این روز ترسیم کرده است. طبق نقل تاریخی امام مهدی (عج) که در این هنگام کودکی پنج ساله بودند، عموی خود، جعفر بن علی (که بعدها به جعفر کذاب معروف شد) از اقامه نماز بر پیکر پدر کنار زدند و خود برای ایشان نماز اقامه کردند.

    🔍با دقت به این نقاشی نگاه کنید. جعفر بن علی در این نقاشی چند ساله به تصویر کشیده شده است؟
    ❓۵۰؟ ۶۰؟ ۷۰؟!
    💡این در حالی است که می‌دانیم امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۶۰ ق. در ۲۸ سالگی به شهادت رسیده‌اند و جعفر اختلاف سنی جدی با ایشان نداشته و به احتمال قریب به یقین کوچکتر از امام بوده است.

    🤔در اینجا یک بی‌دقتی کوچک هنرمند نقاش، تصور مخاطب را از واقعیت تاریخی دگرگون می‌کند و فهم او را در این نقطه متوقف نگه می‌دارد. اینکه جعفر کذاب یک جوان بیست و چند ساله‌ی خام خیال و در سودای غصب زعامت شیعیان باشد فرق دارد با آن‌که او را پیرمردی مسن بدانیم که بر سنت عربی به عزای برادر ایستاده و در ظاهر میراث‌دار او بوده است.

    🚦فرایند «تصویری شدن» تاریخ مقدس، اگر از اساس قابل تردید نباشد، این قدر هست که باید با الزامات معرفتی فراوانی همراه شود تا رهزن نباشد.

    وَ لِلّٰهِ الْحَمْد

  • ۷ مرداد ۰۰

    نامه اعتراضی جمعی از شترداران و بازرگانان بغداد به جناب موسی بن جعفر، بزرگ طایفه علویان

    ای پسر پیغمبر خدا؛
    در میان بزرگان شهر بعد از انتشار شایعاتی درباره فرموده‌ی شما به جناب «صفوان بن مهران» آشوب و تشویشی در گرفته است.
    چنین روایت کرده‌اند که حضرتتان از مراوده اقتصادی جناب صفوان با خلیفه بزرگ و کدخدای مشرق زمین، جناب هارون الرشید ناخرسندید.
    آیا بغیر این است که زنده نگه داشتن دین جد شما به آباد بودن مملکت اسلامی و پایداری مناسک و شعائر الهی میسر است؟
    آیا در این دوران طلایی حکومت بنی‌عباس که از چین و هند تا دروازه‌های بیزانس تحت سلطه‌ی خلافت اسلامی قرار دارد، حرکت یکتا امپراطور مقتدر مسلمانان به قصد انجام اعمال حج، چیزی بجز مجد و عظمت اسلام را نوید می‌دهد؟
    آیا به این فکر کرده‌اید که اگر عملی خداپسندانه مثل «کمک به یک مسلمان برای انجام حج» را تعبیر به «مشارکت در بقای ظالم» بفرمایید، آن وقت تکلیف این همه تاجر و بازرگان و کاسب خرده‌پا که هر روز امیدوار به مراوده تجاری با دستگاه ثروتمند و باشکوه خلافت هستند چه می‌شود؟ آیا شما جواب زن و بچه‌های مظلوم آن‌ها را می‌دهید اگر با امتناع از داد و ستد با دربار شب‌ها سر گرسنه بر بالین بگذارند؟
    شما که پسر پیغمبر و محترم در میان مردمان هستید آیا نترسیدید که اگر جناب صفوان، که از شترداران خوش‌نام و مشهور هستند، از همکاری با خلیفه امتناع کنند چه بر سرشان می‌آید؟
    از حضرتتان انتظار زمان‌شناسی بیشتری داشتیم تا در این ایام که سپاهیان اسلام در مرزهای روم با کفار در حال مبارزه هستند، چنین تزلزلی در پشت جبهه‌ها ایجاد نفرمایید.
    در هر صورت صنف شترداران و بازرگانان بغداد که جمع کثیری از مردم و کسبه محترم را نمایندگی می‌کند از عمل به این توصیه جنابعالی معذور است و امیدواریم که بدبینی به خلیفه بزرگ را کنار بگذارید و اتحاد مسلمانان را خدشه دار نفرمایید.

    والسلام
    مردادماه۱۴۰۰

    پ.ن:
    داستان مشهور «صفوان جمال»

  • ۱۱ فروردين ۰۰

    متأسفانه در جدل غیرخردمندانه و کاملاً سیاسی این روزها، وظیفه مستقیم دولت در آموزش رسانه‌ای و تربیت رسانه‌ای نادیده انگاشته می‌شود.
    هر چند که این نکته قابل تأیید است که آموزش رسانه‌ای و تربیت رسانه‌ای حتما باید هسته خانواده را هدف قرار بدهد؛ اما برای اعمال صحیح تربیت رسانه‌ای، خانواده به سه چیز نیاز دارد: آموزش، ابزار و پشتیبانی؛ که هر سه هم موکول به اراده‌ی جدی دولت است.

    دولت جمهوری اسلامی چه وظایفی در تربیت رسانه‌ای دارد؟

    الف) آموزش: شامل طیف گسترده‌ای از آموزش‌ها از سطح دانش تا بینش و گرایش و کنش
    ب) ابزار: مثل اینترنت سما، درگاه‌های ویژه کودک و نوجوان، سامانه‌های هدایت مصرف رسانه و ...
    ج) پشتیبانی: مقررات‌گذاری به نفع تربیت (مثل همان ماجرای اینترنت شبانه و ...)

    البته با فرض زندگی در دوران طاغوت،‌ و بدون محقق شدن هیچ یک از موارد سه گانه بالا، هرگز مسئولیت تربیت از گرده خانواده رفع نمی‌شود. فقط ما به ازای ناتوانی خانواده‌ها در تربیت فرزندان، بر شدت درجه آتش جهنم بر طاغوت و طاغوتیان افزوده خواهد شد!

  • ۲۸ مهر ۹۹

    از «مومو» خوشم آمد.
    حربه‌ی مفید و مؤثری برای ترساندن بچه‌ها و خانواده‌ها از واتساپ! مثل همان «لولو» که مادربزرگ‌ها ما را از آن می‌ترساندند که سراغ خوراکی‌های ته انباری نرویم!

    مقابله با آن هم ساده است. اگر خانواده‌ها آموزه‌های تربیتی را در سطح قصه شنگول و منگول در خانه پیاده کنند، «مومو» راه به جایی نمی‌برد:
    در را به روی غریبه باز نکنید؛
    شماره غریبه را مسدود کنید؛
    پیام غریبه را جواب ندهید.

    سخت است؟

x
x
دسته‌بندی نوشته‌ها

۳ مطلب در آبان ۱۳۹۷ ثبت شده است

جلسات دانش‌افزایی اولیای دبیرستان فرهنگ امسال نه به شکل سخنرانی، بلکه به صورت کارگاهی برگزار می‌شود. در این رویکرد جدید، محتوای مباحث پیش از جلسه در اختیار والدین گرامی قرار می‌گیرد و زمان جلسه به گفتگو و بیان تجربه‌ها و دیدگاه‌های حاضران اختصاص می‌یابد.
امروز هم کارگاه «تربیت رسانه‌ای در خانواده» با سرفصل‌های پیشنهادی زیر برگزار شد:
  • تأثیر خانواده، مدرسه، جامعه و رسانه در تربیت فرزندان
  • بررسی روش‌های منع، آموزش، پایش و ایجاد خودکنترلی در مواجهه نوجوانان با فضای مجازی
  • قانون‌گذاری، برنامه‌ریزی و اجرای قوانین در زمینه مواجهه نوجوانان با رسانه‌ها بخصوص فضای مجازی
برای جلسات آینده هم چهار پیشنهاد مشخص وجود دارد که اولیای گرامی از بین آن‌ها اولویت‌های خود را اعلام خواهند کرد:
  • زندگی دوم بچه‌ها در رسانه‌های اجتماعی: خطرات و فرصت‌ها
  • اثرات بازی‌ها بر فرزندان و ضرورت مدیریت اوقات فراغت
  • اهمیت و تأثیر موسیقی و سینما در سبد مصرف رسانه‌ای فرزندان
  • آنچه فرزندان درباره‌ی اینترنت و همه‌ی کارکردهای متنوع آن در آینده باید بدانند
  • حسین غفاری

در یک شب بارانی، به دعوت برادران گرامی در حوزه‌ی علوم اسلامی دانشگاهیان، در جمع دانشجویان کارشناسی‌ارشد و دکترای کوی دانشگاه تهران حاضر شدم و یک ساعتی درباره‌ی انواع مسائلی که در مواجهه با رسانه‌ها قابل طرح و بحث است گفتگو کردیم.
هر چند در این جلسه امکان گفتگوی مفصل درباره‌ی هیچ یک از سرفصل‌های مورد مطالبه‌ی حاضران فراهم نشد، اما برای من تجربه‌ای مغتنم از مواجهه با مطالبات فرهیختگان دانشگاهی و انقلابی در موضوع رسانه بود.

  • حسین غفاری

اگر بخواهیم طرح آموزش سواد رسانه‌ای را در دبستان برای بچه‌ها و والدین اجرا کنیم چه سرفصل‌هایی را باید لحاظ کنیم؟

  • برای ارتقای سطح سوادرسانه‌ای بچه‌ها باید از معلمان شروع کنید. پس اگر قرار است مجموعه برنامه‌هایی ترتیب بدهید اول برای معلمان، سپس برای والدین و در انتها برای خود بچه‌ها برنامه‌ریزی کنید.
  • برای جاری کردن آموزه‌های سوادرسانه‌ای در مدرسه -مخصوصاً دبستان- حتی المقدور از ورود مستقیم به موضوع اجتناب کنید. بهترین کار رفتن به سمت برنامه‌های تلفیقی است. مثلاً انجام یک فعالیت آموزنده سوادرسانه در قالب ادبیات، علوم یا ریاضی و ورزش.
  • از آن جا که پایه‌ای ترین مهارت سوادرسانه، موضوع آداب مصرف رسانه است، مدرسه باید یک نظام‌نامه‌ی رسمی و جدی در خصوص آداب مصرف برای خودش بنویسد و در تمامی ساحت‌های مدرسه به اجرا بگذارد.
  • برای آموزش تفکر انتقادی هم باید از منطق شروع کرد و تفکر منطقی. این کار از طریق داستان‌گویی هدفمند، اندیشه در فیلم، هندسه بدون بعد و فعالیت‌های گروهی پرورشی میسر است.
  • حسین غفاری