از سر نوشت :: حسین غفاری

روایت‌های بی‌گاهِ یک پیام‌برِ پاره‌وقتِ دوره‌گرد

فهرست
x
x
خرده ادراکات
  • ۱۳ مهر ۰۱

    ▪️سالروز شهادت حضرت ابی‌محمد، حسن بن علی بن محمد، ابن‌الرضا (علیه و علی آبائه السلام) بر شما تسلیت باد.

    ♨️در سال‌های اخیر تلاش‌های پراکنده‌ای برای بصری کردن وقایع تاریخی مقدس، با هدف ملموس ساختن موضوعات کهن برای نسل جوان و نوجوان رخ داده است. این تلاش‌ها که در شکل سنتی به ترسیم شمایل معصومان یا پرده‌نگاری‌های عاشورایی محدود می‌شد، با خلاقیت هنرمندان معاصر برای عبور از احتیاطات شرعی، به قله‌هایی همچون آثار حسن روح‌الامین ختم شده که کیفیت آثار، حس و حال اجرا و زاویه دید و روایت خاص او از وقایع، در این سال‌ها بسیار بازتاب یافته است.

    ⚠️مثل هر کار تازه‌ای، در کنار فرصت‌های این تصویرسازی‌ها، باید مراقب آسیب‌های احتمالی آن هم باشیم. مثلاً جانشین‌سازی یک تصور واحد از صحنه‌ای تاریخی به‌جای توسعه درک‌های متعدد از آن واقعه نزد مخاطبان با سطوح معرفتی مختلف؛ یا بسنده کردن به زاویه و عمق دید هنرمند در شناخت آن صحنه یا واقعه تاریخی. همچنین اگر در این میان خطایی هم در تصور یا تصویر هنرمند رخ بدهد، بعداً به سختی می‌توان آن را از ذهن مخاطب پاک کرد.

    🎨برای نمونه نگاهی به آخرین نقاشی دیجیتال 🖌️هنرمند وارسته و نازک‌خیال حسن روح‌الامین بیندازیم که به مناسبت هشتم ربیع‌الاول، صحنه‌ی نماز حضرت حجت ابن الحسن (عج) بر پیکر پدرشان امام حسن عسکری (ع) را در این روز ترسیم کرده است. طبق نقل تاریخی امام مهدی (عج) که در این هنگام کودکی پنج ساله بودند، عموی خود، جعفر بن علی (که بعدها به جعفر کذاب معروف شد) از اقامه نماز بر پیکر پدر کنار زدند و خود برای ایشان نماز اقامه کردند.

    🔍با دقت به این نقاشی نگاه کنید. جعفر بن علی در این نقاشی چند ساله به تصویر کشیده شده است؟
    ❓۵۰؟ ۶۰؟ ۷۰؟!
    💡این در حالی است که می‌دانیم امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۶۰ ق. در ۲۸ سالگی به شهادت رسیده‌اند و جعفر اختلاف سنی جدی با ایشان نداشته و به احتمال قریب به یقین کوچکتر از امام بوده است.

    🤔در اینجا یک بی‌دقتی کوچک هنرمند نقاش، تصور مخاطب را از واقعیت تاریخی دگرگون می‌کند و فهم او را در این نقطه متوقف نگه می‌دارد. اینکه جعفر کذاب یک جوان بیست و چند ساله‌ی خام خیال و در سودای غصب زعامت شیعیان باشد فرق دارد با آن‌که او را پیرمردی مسن بدانیم که بر سنت عربی به عزای برادر ایستاده و در ظاهر میراث‌دار او بوده است.

    🚦فرایند «تصویری شدن» تاریخ مقدس، اگر از اساس قابل تردید نباشد، این قدر هست که باید با الزامات معرفتی فراوانی همراه شود تا رهزن نباشد.

    وَ لِلّٰهِ الْحَمْد

  • ۷ مرداد ۰۰

    نامه اعتراضی جمعی از شترداران و بازرگانان بغداد به جناب موسی بن جعفر، بزرگ طایفه علویان

    ای پسر پیغمبر خدا؛
    در میان بزرگان شهر بعد از انتشار شایعاتی درباره فرموده‌ی شما به جناب «صفوان بن مهران» آشوب و تشویشی در گرفته است.
    چنین روایت کرده‌اند که حضرتتان از مراوده اقتصادی جناب صفوان با خلیفه بزرگ و کدخدای مشرق زمین، جناب هارون الرشید ناخرسندید.
    آیا بغیر این است که زنده نگه داشتن دین جد شما به آباد بودن مملکت اسلامی و پایداری مناسک و شعائر الهی میسر است؟
    آیا در این دوران طلایی حکومت بنی‌عباس که از چین و هند تا دروازه‌های بیزانس تحت سلطه‌ی خلافت اسلامی قرار دارد، حرکت یکتا امپراطور مقتدر مسلمانان به قصد انجام اعمال حج، چیزی بجز مجد و عظمت اسلام را نوید می‌دهد؟
    آیا به این فکر کرده‌اید که اگر عملی خداپسندانه مثل «کمک به یک مسلمان برای انجام حج» را تعبیر به «مشارکت در بقای ظالم» بفرمایید، آن وقت تکلیف این همه تاجر و بازرگان و کاسب خرده‌پا که هر روز امیدوار به مراوده تجاری با دستگاه ثروتمند و باشکوه خلافت هستند چه می‌شود؟ آیا شما جواب زن و بچه‌های مظلوم آن‌ها را می‌دهید اگر با امتناع از داد و ستد با دربار شب‌ها سر گرسنه بر بالین بگذارند؟
    شما که پسر پیغمبر و محترم در میان مردمان هستید آیا نترسیدید که اگر جناب صفوان، که از شترداران خوش‌نام و مشهور هستند، از همکاری با خلیفه امتناع کنند چه بر سرشان می‌آید؟
    از حضرتتان انتظار زمان‌شناسی بیشتری داشتیم تا در این ایام که سپاهیان اسلام در مرزهای روم با کفار در حال مبارزه هستند، چنین تزلزلی در پشت جبهه‌ها ایجاد نفرمایید.
    در هر صورت صنف شترداران و بازرگانان بغداد که جمع کثیری از مردم و کسبه محترم را نمایندگی می‌کند از عمل به این توصیه جنابعالی معذور است و امیدواریم که بدبینی به خلیفه بزرگ را کنار بگذارید و اتحاد مسلمانان را خدشه دار نفرمایید.

    والسلام
    مردادماه۱۴۰۰

    پ.ن:
    داستان مشهور «صفوان جمال»

  • ۱۱ فروردين ۰۰

    متأسفانه در جدل غیرخردمندانه و کاملاً سیاسی این روزها، وظیفه مستقیم دولت در آموزش رسانه‌ای و تربیت رسانه‌ای نادیده انگاشته می‌شود.
    هر چند که این نکته قابل تأیید است که آموزش رسانه‌ای و تربیت رسانه‌ای حتما باید هسته خانواده را هدف قرار بدهد؛ اما برای اعمال صحیح تربیت رسانه‌ای، خانواده به سه چیز نیاز دارد: آموزش، ابزار و پشتیبانی؛ که هر سه هم موکول به اراده‌ی جدی دولت است.

    دولت جمهوری اسلامی چه وظایفی در تربیت رسانه‌ای دارد؟

    الف) آموزش: شامل طیف گسترده‌ای از آموزش‌ها از سطح دانش تا بینش و گرایش و کنش
    ب) ابزار: مثل اینترنت سما، درگاه‌های ویژه کودک و نوجوان، سامانه‌های هدایت مصرف رسانه و ...
    ج) پشتیبانی: مقررات‌گذاری به نفع تربیت (مثل همان ماجرای اینترنت شبانه و ...)

    البته با فرض زندگی در دوران طاغوت،‌ و بدون محقق شدن هیچ یک از موارد سه گانه بالا، هرگز مسئولیت تربیت از گرده خانواده رفع نمی‌شود. فقط ما به ازای ناتوانی خانواده‌ها در تربیت فرزندان، بر شدت درجه آتش جهنم بر طاغوت و طاغوتیان افزوده خواهد شد!

  • ۲۸ مهر ۹۹

    از «مومو» خوشم آمد.
    حربه‌ی مفید و مؤثری برای ترساندن بچه‌ها و خانواده‌ها از واتساپ! مثل همان «لولو» که مادربزرگ‌ها ما را از آن می‌ترساندند که سراغ خوراکی‌های ته انباری نرویم!

    مقابله با آن هم ساده است. اگر خانواده‌ها آموزه‌های تربیتی را در سطح قصه شنگول و منگول در خانه پیاده کنند، «مومو» راه به جایی نمی‌برد:
    در را به روی غریبه باز نکنید؛
    شماره غریبه را مسدود کنید؛
    پیام غریبه را جواب ندهید.

    سخت است؟

x
x
دسته‌بندی نوشته‌ها

۱۶ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «فناوری آموزشی» ثبت شده است

امسال هم توفیق داشتم در یکی از نشست‌های تخصصی «چهارسوق چهاردهم» با عنوان «فناوری‌های نوین و تاثیر آن بر آینده آموزش» در کنار برادران و دوستان گرامی به گفتگو نشستیم.
گسترش فناوری‌های جدید در آینده نزدیک تاثیرات عمیقی در جوامع ایجاد خواهد کرد. آموزش یکی از عرصه‌هایی است که اجزای آن دچار تغییر و تحولاتی خواهد شد. معلم، مدرسه، کتاب‌ها و محتواهای درسی، روش آموزش و ابزارهای یاددهی و یادگیری از جمله مواردی است که در نسبت با فناوری‌های جدید دچار تغییر و تحول خواهند شد. در این نشست کارشناسان درباره‌ی فناوری‌ها و تاثیری که بر آموزش دارند و خواهند داشت، گفتگو کردند.

این نشست به صورت مجازی برای شرکت‌کنندگان چهارسوق هم پخش شد.


  • حسین غفاری

به دعوت مدیریت محترم مجمع آموزشی حضرت سیدالشهداء علیه‌السلام شهر یزد، در همایش سراسری مدیران جامعه تعلیمات اسلامی حاضر شدم و در یک جلسه مجازی به تبیین تغییر روندهای آموزشی و تربیتی در مدرسه آینده پرداختم.
محتوای این جلسه تفصیل یافته مباحثی بود که پیش از شیوع کرونا با همین عنوان ارائه کرده بودم.

؛؛ مدرسه آینده ؛؛

  • حسین غفاری

در تابستان و پاییز سال ۱۳۹۸، به دعوت کارشناسان محترم معاونت محتوای مرکز ملی فضای مجازی، گزارشی اجمالی از وضعیت آموزش مجازی در ایران جهان آماده و ارائه کردم. اما در زمستان ۹۸، طوفان کرونا جهان را در نوردید و طومار مدرسه و یادگیری و فناوری آموزشی را یکجا در هم پیچید. لذا بازآرایی و اصلاح و صافکاری آن گزارش اولیه به همت کارشناسان آن مرکز محترم به طول انجامید و نهایتاً در آذر ۹۹ -دقیقاً یک‌سال بعد از نگارش اولیه- در قالب یک مجلد مجازی رونمایی شد.

  • حسین غفاری

در دومین نشست از سلسله نشست‌های «الزامات جمهوری اسلامی ایران» در مرکز مطالعات فضای مجازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، توفیق داشتم که به همراه برادران ارجمند و بزرگوار دکتر مسعود فیاضی، سعید مدرسی، عزیز نجف‌پور، محمدعلی کبریایی و محمدعلی شاکری حضور داشته باشم.
در این نشست علمی با عنوان «الزامات مجازی سازی آموزش و پرورش ایران در عصر کرونا» مباحث مختلفی بیان شد که می‌توانید خلاصه آن را در این نشانی مطالعه بفرمایید:

  • حسین غفاری
به همراه استاد گرامی جناب آقای دکتر مدرسی، در جمع شورای تربیت دبستان علوی۲ در خیابان ایران حاضر شدیم و درباره‌ی شرایط ویژه‌ی آموزش و پرورش و ادامه‌ی فرایند تعلیم و تربیت در بستر مدرسه صحبت کردیم.
سال‌ها بود که دوست داشتم این بنای تاریخی و معنوی را از نزدیک ببینم. بنایی که نهال آن در سال ۱۳۴۰ غرس شده و تا امروز همچنان پایدار و استوار مانده. نقش‌آفرینی این بنا در وقایع بهمن ۵۷، هر گوشه از‌ آن را سرشار از خاطرات انقلابی کرده و حتی تا امروز هم جذابیت‌های رازآلودی در آن نهفته است.
محتوای ارائه شده در این جلسه مشابه این نشست بود: مدرسه آینده
  • حسین غفاری

به همراه استاد گرامی جناب آقای دکتر مدرسی، در جمع معلمان و مربیان دبستان و دبیرستان دوره اول دخترانه شهید مطهری، در محله سرچشمه، حاضر شدیم و درباره‌ی شرایط ویژه‌ی آموزش و پرورش و ادامه‌ی فرایند تعلیم و تربیت در بستر مدرسه صحبت کردیم.

محتوای ارائه شده در این جلسه مشابه این نشست بود: مدرسه آینده
  • حسین غفاری

به دعوت دوستان عزیزم در مجتمع آموزشی مهرهشتم، در جمع مربیان و همکاران گرامی دبیرستان پسرانه این مجتمع حاضر شدم و دو ساعتی درباره‌ی تحولات ناشی از تلاقی فضای مجازی با مدرسه و فناوری‌های آموزشی گفتگو کردیم. جلسه‌ی خوب و کاربردی بود که برای همه‌مان مباحث قابل استفاده‌ای داشت.

محتوای ارائه شده در این جلسه مشابه این نشست بود: مدرسه آینده

  • حسین غفاری

در دومین نشست دبیرخانه ایده‌های کانون مدارس اسلامی که با عنوان «مدارس، دانش آموزان و فضای مجازی» برگزار شد، بحث مختصری با عنوان «مدرسه‌ی آینده» ارائه کردم.

تحولات ناشی از گسترش فضای مجازی ، مدرسه و محیط‌های یادگیری را دستخوش تغییرات کرده و آمیختگی فناوری‌های آموزشی با امکانات فضای مجازی، شرایط تازه‌ای برای اهالی تعلیم و تربیت ایجاد کرده است. یقیناً شناخت دقیق حیطه‌های اثرگذاری سه مقوله‌ی محیط یادگیری، فضای مجازی و فناوری‌های آموزشی بر یکدیگر به طراحی و برنامه‌ریزی مدیران مدارس در بهره‌گیری از ظرفیت‌های آنان کمک خواهد کرد. در این ارائه‌ی مختصر، نگاهی فهرست‌وار به این حیطه‌های اثرگذاری داشتم.

متن کامل محتوای این جلسه را در این صفحه بخوانید:

مدرسه آینده؛ چشم‌انداز و موانع

می‌توانید تصاویر پرده‌نگار این جلسه را از پیوند زیر دریافت نمایید:

مدرسه آینده
محیط یادگیری، فضای مجازی و فناوری آموزشی

  • حسین غفاری

با در نظر گرفتن همه‌ی موارد گفته شده درباره «آموزش از راه دور» و «آموزش مجازی»، به نظر می‌رسد برای استفاده بهینه از امکانات دنیای دیجیتال در راستای تربیت نسلی اندیشمند و توانمند باید راهی میانه یافت تا قابلیت‌های بی‌نظیر فضای مجازی با کمترین آسیب و تنش به خدمت تعلیم و تربیت نسل جوان در بیاید. راهی که با نگاهی به تجربیات پیشینیان، الزامات قانونی و دستاوردهای جهانی تا حد زیادی قابل تشخیص است.

  • حسین غفاری

از ابتدای پیدایش اینترنت، کارکردهای علمی و آموزشی آن مدنظر توسعه‌دهندگان و کاربران بوده است. دیجیتال کردن منابع کتابخانه‌ای از اولین تلاش‌ها برای گسترش دانش‌پژوهی در اینترنت بود و تسهیل دسترسی دانش جویان به استادان از طریق رایانامه گامی مهم برای ارتقای تبادلات علمی به شمار می‌رفت. به‌تدریج که فضای مجازی قابلیت‌های بیشتری از خود بروز می‌داد، فعالیت‌های آموزشی هم شکل جدی‌تری می‌یافت تا آن‌که اولین کلاس‌های مجازی و دوره‌های آموزشی الکترونیکی با عنوان e-learning یا همان «رایاد» به وجود آمد. تطور رایاد از ساده‌ترین ابزارهای الکترونیکی تا هوشمندترین سامانه‌های امروزی تنها به دو دهه زمان نیاز داشت. در این دو دهه، فعالان صنعت رایاد، دستاوردهای قابل اعتنایی داشته‌اند و طرح‌های بلندپروازانه‌ای را هم به شکست کشانده‌اند. اکنون کارنامه رایاد باید فارغ از جنجال‌های تبلیغاتی و با دقت ارزیابی شود.

  • حسین غفاری

برای رسیدن به فهم عمیق و دقیق از آموزش در فضای مجازی لازم است که به گذشته‌های دور برگردیم و ریشه‌ی نیازهای بشر و ابتکاراتی که به‌واسطه‌ی ابزارهای ارتباطی و رسانه‌ها برای رفع آن‌ها به وجود آمده مرور کنیم.
یکی از این ابتکارات توسعه آموزش از راه دور با هدف تحت پوشش قرار دادن فراگیران دور از مرکز و همچنین توسعه آموزش‌های مادام‌العمر برای عموم شهروندان بوده است. در دوره‌های مختلف تاریخی، ابزارهای رسانه‌ای به‌تناوب به‌عنوان بستری برای رفع این نیاز در آمده و مورد استفاده قرارگرفته‌اند. یک روز پیک و پستچی، روز دیگر رادیو و تلفن و امروز فضای مجازی.

  • حسین غفاری

در نتیجه‌ی ناکارآمدی سه ضلع: بخش خصوصی، آموزش و پرورش و نهاد علم و تحقیقات، یعنی «ناتوانی سرمایه‌ای و فناورانه شرکت‌ها»، «تصدی‌گری غیرضروری و مدیریت ناکارآمد دولتی» و «بی‌خیالی و بی‌مسئولیتی دانشگاه نسبت به جامعه» صنعت رایاد ایران روز به روز از انتظارات واقعی فاصله می‌گیرد و به قهقرا می‌رود.

  • حسین غفاری

آنچه از «مدرسه‌ی آینده» در ذهن اندیشمندان تعلیم و تربیت نقش بسته است، محیطی است متعادل، متعامل و متکامل که در عین جذابیت و روزآمدی، فضا را برای پرورش همگن استعدادهای متنوع دانش‌آموزان با مشارکت خود و خانواده‌شان مهیا می‌کند.
برای ساختن چنین محیطی لازم است که نسبت «مدرسه آینده» با «فناوری‌های آموزشی» و «فضای مجازی» مشخص شود.

  • حسین غفاری

می‌دانیم که استفاده از رایانه‌ها در فرایند یاددهی-یادگیری از دو دهه پیش شروع شده و آن چه به عنوان e-learning در جهان شناخته می‌شود با اسامی «یادگیری الکترونیکی»، «یادگیری فناورانه» یا به اختصار «رایاد» در ایران توسعه یافته است.
یک سال پیش، این یادداشت کوتاه را برای ترجمه و استفاده در یک پروژه‌ی تصویری با هدف «معرفی ظرفیت‌های یادگیری الکترونیکی در حیطه‌ی آموزش و پرورش ایران» نوشتم. امروز که به بهانه‌ای آن را ویرایش می‌کردم گفتم شاید مرور سریع آن برای شما هم مفید باشد.

  • حسین غفاری

مقاله‌ای که به پیوست این پست منتشر می‌کنم را به سرپرستی مدیر مدرسه و شرکت محل کارم، با توجه به تجارب کاری شرکتمان در اسفند ۸۵ تدوین کردم و در اولین کنفرانس کشوری توسعه IT در آموزش و پرورش که در شهر یزد برگزار می‌شد،‌ توسط ایشان ارایه شد.
در این کنفرانس و به پیوست این مقاله، یک کارگاه آموزش چندرسانه‌ای ادبیات فارسی هم ارایه کردم که مورد استقبال شرکت کنندگان قرار گرفت. آن زمان موضوع مدارس هوشمند و چندرسانه‌ای و ... خیلی جدید و جذاب بود. این مقاله سندی است بر اثرگذاری مجموعه‌ی فام بر روند اجرای طرح مدارس هوشمند تا امروز.

دریافت فایل:

مدارس چند رسانه‌ای، گامی به سوی مدارس هوشمند

(انتشار در وبلاگ: مهر ۹۲)

  • حسین غفاری