به دعوت برادران و خواهران بزرگوار در نسرا (نهضت سواد رسانه‌ای انقلاب اسلامی) با هدف آشنایی معلمان گرامی با جدیدترین روش‌های تدریس سواد فضای مجازی در نشستی شبانه شرکت کردم. در این کارگاه که با استقبال معلمان روبرو شد ابتدا به طور خلاصه به تشریح مفاهیم مقدماتی آموزش سواد رسانه‌ای پرداختم و اهمیت آموزش این مهارت حیاتی را در عصر دیجیتال بیان کردم.
ادامه جلسه و مهم‌ترین بخش‌های این کارگاه، معرفی دانشنامه ابری شهر بود. این دانشنامه، یک منبع جامع و رایگان است که انواع محتواهای آموزشی در زمینه سواد فضای مجازی را در اختیار معلمان قرار می‌دهد. با استفاده از این دانشنامه، معلمان می‌توانند به راحتی و به صورت تعاملی، دانش‌آموزان خود را با مفاهیم مختلف در حوزه فضای مجازی آشنا کنند.

به دعوت برادران گرامی در نهضت سواد رسانه‌ای انقلاب اسلامی (نسرا) در آستانه سال تحصیلی جدید، در یک نشست مجازی شبانه حاضر شدم و با حدود ۳۰۰ نفر از مخاطبان نسرا درباره رابطه معلم کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای با پنج مقوله خود، کتاب، مدرسه، دانش‌آموز و والدین صحبت کردم.

در این نشست تلاش کردم فضایی واقعی از بیم‌ها و امیدهای تدریس این کتاب در مدارس ایران نشان بدهم و علاقه‌مندان را به ورود مستقیم به مدارس به بهانه این درس ترغیب کنم.

امسال هم توفیق داشتم در یکی از نشست‌های تخصصی «چهارسوق چهاردهم» با عنوان «فناوری‌های نوین و تاثیر آن بر آینده آموزش» در کنار برادران و دوستان گرامی به گفتگو نشستیم.
گسترش فناوری‌های جدید در آینده نزدیک تاثیرات عمیقی در جوامع ایجاد خواهد کرد. آموزش یکی از عرصه‌هایی است که اجزای آن دچار تغییر و تحولاتی خواهد شد. معلم، مدرسه، کتاب‌ها و محتواهای درسی، روش آموزش و ابزارهای یاددهی و یادگیری از جمله مواردی است که در نسبت با فناوری‌های جدید دچار تغییر و تحول خواهند شد. در این نشست کارشناسان درباره‌ی فناوری‌ها و تاثیری که بر آموزش دارند و خواهند داشت، گفتگو کردند.

این نشست به صورت مجازی برای شرکت‌کنندگان چهارسوق هم پخش شد.

در تابستان و پاییز سال ۱۳۹۸، به دعوت کارشناسان محترم معاونت محتوای مرکز ملی فضای مجازی، گزارشی اجمالی از وضعیت آموزش مجازی در ایران جهان آماده و ارائه کردم. اما در زمستان ۹۸، طوفان کرونا جهان را در نوردید و طومار مدرسه و یادگیری و فناوری آموزشی را یکجا در هم پیچید. لذا بازآرایی و اصلاح و صافکاری آن گزارش اولیه به همت کارشناسان آن مرکز محترم به طول انجامید و نهایتاً در آذر ۹۹ -دقیقاً یک‌سال بعد از نگارش اولیه- در قالب یک مجلد مجازی رونمایی شد.

امشب به دعوت برادر گرامی جناب آقای مهندس محسن باقری (دبیر نهضت سواد رسانه‌ای انقلاب اسلامی استان فارس) در یک گفتگوی زنده آموزشی شرکت کردم و به سؤالات مخاطبان محترم که همگی از مدرسان سواد رسانه‌ای نسرا در سراسر کشور بودند پاسخ دادم.

در این گفتگو در مبانی تربیت رسانه‌ای، نسبت بین سواد و تربیت رسانه‌ای و منابع موجود برای تربیت رسانه‌ای صحبت کردیم.

فیلم کامل این نشست مجازی را در آپارات ازسرنوشت ببینید:

یک گفتگوی مهم :: جایگاه تربیت رسانه‌ای در نسبت با سواد رسانه‌ای

در این دوره که ۲۵ نفر از معلمان، مربیان، صاحب‌نظران و علاقمندان به حوزه سواد رسانه‌ای از سراسر کشور شرکت داشتند، به مباحث جدید و مهمی که در کتاب درسی و سایر دوره‌های رایج تربیت مربی و مدرس سواد رسانه‌ای اشاره نمی‌شود، پرداخته شد.
این مباحث در چهار سرفصل کلی «سواد فناوری»، «سواد فاوا (فناوری اطلاعات و ارتباطات)»، «سواد اطلاعاتی» و «سواد رسانه‌ای»، طی ۱۳ جلسه برای شرکت‌کنندگان اجرا شد.

به حول و قوه‌ی الهی، مرکز تربیت رسانه‌ای باران اولین دوره آموزشی خود را با عنوان «سواد پلاس۱» در شهریور ۹۹ برگزار کرده است.

در این دوره که ویژه معلمان و مربیان سواد رسانه ای طراحی شده، مباحث کتاب درسی سواد رسانه ای در سرفصل های «ارتباط شناسی و رسانه شناسی»، «پیام شناسی و تحلیل پیام»، «بازنمایی و کلیشه»، «فنون اقناع»، «ارزش‌های خبری و دروازه‌بانی خبر»، «اعتبارسنجی پیام»، «حریم خصوصی و حقوق مخاطب» بازخوانی می‌شود.

::درباره این دوره بیشتر بخوانید::

تجربه‌ی جدید تابستان ۹۹، ضبط یک برنامه تلویزیونی اینترنتی بود که در آن گفتگوی چالشی و دقیقی با نوجوانان در موضوع فضای مجازی و ابزارهای دیجیتال داشتیم. این برنامه با نام «خط قرمز» به همت همکاران عزیزم در دبیرستان دوره اول صلحا و برای استفاده دانش‌اموزان و خانواده‌های محترم این مجتمع آموزشی تهیه و تولید شد و به درخواست من برای استفاده‌ی همگانی بر روی اینترنت نیز منتشر گردید.
انصافاً تجربه‌ی جالب و بسیار مفیدی برای من بود که امیدوارم مورد استفاده دانش‌آموزان، مدارس و والدین هم قرار بگیرد.

اولین دوره‌ی آموزشی مشارکتی «مدیریت مصرف رسانه در خانواده» به همت مؤسسه تبیان در مرکز یادگیری میم برگزار شد. در مراسم اختتامیه این دوره که در جوار مزار شهدای گمنام در محوطه‌ی باز حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد، به ضرورت توسعه‌ی یادگیری‌های مشارکتی در فضای مجازی پرداختم و از زحمات برادران خواهران عزیزم که این دوره را با شیوه‌ای جدید و حرفه‌ای برگزار کردند تشکر کردم.

مرکز یادگیری میم با تلاش جمعی از جوانان علاقمند به تعلیم و تربیت و هدف تغییر آموزش‌های مجازی از شیوه‌ی یک‌طرفه و کم‌بازده به سوی شیوه‌ی مشارکتی و کیفی راه‌اندازی شده و اولین دوره خود را با حضور جمعی از مربیان و مادران دلسوز در تابستان ۹۹ برگزار کرد.

در دومین نشست از سلسله نشست‌های «الزامات جمهوری اسلامی ایران» در مرکز مطالعات فضای مجازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، توفیق داشتم که به همراه برادران ارجمند و بزرگوار دکتر مسعود فیاضی، سعید مدرسی، عزیز نجف‌پور، محمدعلی کبریایی و محمدعلی شاکری حضور داشته باشم.
در این نشست علمی با عنوان «الزامات مجازی سازی آموزش و پرورش ایران در عصر کرونا» مباحث مختلفی بیان شد که می‌توانید خلاصه آن را در این نشانی مطالعه بفرمایید:

در این روزهای درخانه‌مانی و تعطیلی کلاس و مدرسه، برای استفاده دانش‌آموزان عزیز، فیلم تدریس برخی از درس‌های کتاب «تفکر و سواد رسانه‌ای» را آماده کرده‌ایم. مدت زمان هر درس حدود ۲۰ دقیقه است و می‌توانید به رایگان در «کانال آپارات ازسرنوشت» یا نشانی‌های زیر به آن دسترسی داشته باشید:

🎥  درس۲: پیام همبرگری
🎥  درس۴: تصاویر بی‌طرف نیستند (بازنمایی)
🎥  درس۵: از بازنمایی تا کلیشه
🎥  درس۶: فنون اقناع۱
🎥  درس۷: فنون اقناع۲
🎥  درس۱۱: دروازه‌بانی خبر
🎥  درس۱۴: حقوق مخاطبان رسانه‌ها 
🎥  درس۱۵: رسانه و سبک زندگی
🎥  درس۱۷: «بازی» زندگی است
🎥  درس۲۱: رژیم مصرف رسانه

* از درس ۱۱ به بعد، تدریس برادر عزیزم آقای حسین حق‌پناه در شبکه آموزش سیما است.

در حلقه آموزش شبکه مربیان مؤسسه مسیر رسانه که با همکاری مرکز کودک و نوجوان مؤسسه تبیان برگزار شد، دو جلسه در خدمت خواهران و برادران محترم بودم.
در جلسه اول، مقاله‌ی «زبان، تلویزیون و سینما، و اوقات فراغت» سیدمرتضی آوینی را خواندیم و در جلسه‌ی دوم گلچینی از مقالات پایگاه ترجمان با موضوع «کار، فراغت و بطالت» را مرور کردیم. در مجموع فضای گفتگوها بسیار گرم و صمیمی بود و در بخش پایانی به راهکارهای غلبه بر وضع موجود پرداختیم.

برای استفاده‌ی دیگران، مجموعه محتوای این جلسات را تقدیم می‌کنم:

مقاله «زبان، تلویزیون و سینما، و اوقات فراغت» سیدمرتضی آوینی

گلچین مقالات پایگاه ترجمان با موضوع کار، فراغت و بطالت

در دومین نشست دبیرخانه ایده‌های کانون مدارس اسلامی که با عنوان «مدارس، دانش آموزان و فضای مجازی» برگزار شد، بحث مختصری با عنوان «مدرسه‌ی آینده» ارائه کردم.

تحولات ناشی از گسترش فضای مجازی ، مدرسه و محیط‌های یادگیری را دستخوش تغییرات کرده و آمیختگی فناوری‌های آموزشی با امکانات فضای مجازی، شرایط تازه‌ای برای اهالی تعلیم و تربیت ایجاد کرده است. یقیناً شناخت دقیق حیطه‌های اثرگذاری سه مقوله‌ی محیط یادگیری، فضای مجازی و فناوری‌های آموزشی بر یکدیگر به طراحی و برنامه‌ریزی مدیران مدارس در بهره‌گیری از ظرفیت‌های آنان کمک خواهد کرد. در این ارائه‌ی مختصر، نگاهی فهرست‌وار به این حیطه‌های اثرگذاری داشتم.

متن کامل محتوای این جلسه را در این صفحه بخوانید:

مدرسه آینده؛ چشم‌انداز و موانع

می‌توانید تصاویر پرده‌نگار این جلسه را از پیوند زیر دریافت نمایید:

مدرسه آینده
محیط یادگیری، فضای مجازی و فناوری آموزشی

به دعوت برادران گرامی در مؤسسه رسادید (مرکز سواد رسانه‌ای استان قزوین) در جمع همکاران فرهنگی و دبیران درس تفکر و سواد رسانه‌ای پایه دهم دبیرستان حاضر شدم و در دو جلسه‌ی پیوسته درباره‌ی شیوه‌های تدریس فصل اول و فصل سوم کتاب درسی با هم گفتگو کردیم.
توجه به گذشته‌ی رسانه‌ها برای پیش‌بینی آینده، ترغیب دانش‌آموزان به پژوهش و گفتگو در کلاس درس، استفاده از شیوه‌های یادگیری همیارانه در کلاس، توجه به مسائل روز با «دیگه چه خبر؟» در کلاس، قرار دادن بچه‌ها در موقعیت تولیدکننده‌ی پیام برای حساس شدن به شگردهای تولید پیام و نحوه‌ی برگزاری آزمون عملکردی از درس سواد رسانه‌ای از جمله موضوعات مورد بحث در این جلسات بود.