از سر نوشت :: حسین غفاری

روایت‌های بی‌گاهِ یک پیام‌برِ پاره‌وقتِ دوره‌گرد

فهرست
x
x
خرده ادراکات
  • ۱۳ مهر ۰۱

    ▪️سالروز شهادت حضرت ابی‌محمد، حسن بن علی بن محمد، ابن‌الرضا (علیه و علی آبائه السلام) بر شما تسلیت باد.

    ♨️در سال‌های اخیر تلاش‌های پراکنده‌ای برای بصری کردن وقایع تاریخی مقدس، با هدف ملموس ساختن موضوعات کهن برای نسل جوان و نوجوان رخ داده است. این تلاش‌ها که در شکل سنتی به ترسیم شمایل معصومان یا پرده‌نگاری‌های عاشورایی محدود می‌شد، با خلاقیت هنرمندان معاصر برای عبور از احتیاطات شرعی، به قله‌هایی همچون آثار حسن روح‌الامین ختم شده که کیفیت آثار، حس و حال اجرا و زاویه دید و روایت خاص او از وقایع، در این سال‌ها بسیار بازتاب یافته است.

    ⚠️مثل هر کار تازه‌ای، در کنار فرصت‌های این تصویرسازی‌ها، باید مراقب آسیب‌های احتمالی آن هم باشیم. مثلاً جانشین‌سازی یک تصور واحد از صحنه‌ای تاریخی به‌جای توسعه درک‌های متعدد از آن واقعه نزد مخاطبان با سطوح معرفتی مختلف؛ یا بسنده کردن به زاویه و عمق دید هنرمند در شناخت آن صحنه یا واقعه تاریخی. همچنین اگر در این میان خطایی هم در تصور یا تصویر هنرمند رخ بدهد، بعداً به سختی می‌توان آن را از ذهن مخاطب پاک کرد.

    🎨برای نمونه نگاهی به آخرین نقاشی دیجیتال 🖌️هنرمند وارسته و نازک‌خیال حسن روح‌الامین بیندازیم که به مناسبت هشتم ربیع‌الاول، صحنه‌ی نماز حضرت حجت ابن الحسن (عج) بر پیکر پدرشان امام حسن عسکری (ع) را در این روز ترسیم کرده است. طبق نقل تاریخی امام مهدی (عج) که در این هنگام کودکی پنج ساله بودند، عموی خود، جعفر بن علی (که بعدها به جعفر کذاب معروف شد) از اقامه نماز بر پیکر پدر کنار زدند و خود برای ایشان نماز اقامه کردند.

    🔍با دقت به این نقاشی نگاه کنید. جعفر بن علی در این نقاشی چند ساله به تصویر کشیده شده است؟
    ❓۵۰؟ ۶۰؟ ۷۰؟!
    💡این در حالی است که می‌دانیم امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۶۰ ق. در ۲۸ سالگی به شهادت رسیده‌اند و جعفر اختلاف سنی جدی با ایشان نداشته و به احتمال قریب به یقین کوچکتر از امام بوده است.

    🤔در اینجا یک بی‌دقتی کوچک هنرمند نقاش، تصور مخاطب را از واقعیت تاریخی دگرگون می‌کند و فهم او را در این نقطه متوقف نگه می‌دارد. اینکه جعفر کذاب یک جوان بیست و چند ساله‌ی خام خیال و در سودای غصب زعامت شیعیان باشد فرق دارد با آن‌که او را پیرمردی مسن بدانیم که بر سنت عربی به عزای برادر ایستاده و در ظاهر میراث‌دار او بوده است.

    🚦فرایند «تصویری شدن» تاریخ مقدس، اگر از اساس قابل تردید نباشد، این قدر هست که باید با الزامات معرفتی فراوانی همراه شود تا رهزن نباشد.

    وَ لِلّٰهِ الْحَمْد

  • ۷ مرداد ۰۰

    نامه اعتراضی جمعی از شترداران و بازرگانان بغداد به جناب موسی بن جعفر، بزرگ طایفه علویان

    ای پسر پیغمبر خدا؛
    در میان بزرگان شهر بعد از انتشار شایعاتی درباره فرموده‌ی شما به جناب «صفوان بن مهران» آشوب و تشویشی در گرفته است.
    چنین روایت کرده‌اند که حضرتتان از مراوده اقتصادی جناب صفوان با خلیفه بزرگ و کدخدای مشرق زمین، جناب هارون الرشید ناخرسندید.
    آیا بغیر این است که زنده نگه داشتن دین جد شما به آباد بودن مملکت اسلامی و پایداری مناسک و شعائر الهی میسر است؟
    آیا در این دوران طلایی حکومت بنی‌عباس که از چین و هند تا دروازه‌های بیزانس تحت سلطه‌ی خلافت اسلامی قرار دارد، حرکت یکتا امپراطور مقتدر مسلمانان به قصد انجام اعمال حج، چیزی بجز مجد و عظمت اسلام را نوید می‌دهد؟
    آیا به این فکر کرده‌اید که اگر عملی خداپسندانه مثل «کمک به یک مسلمان برای انجام حج» را تعبیر به «مشارکت در بقای ظالم» بفرمایید، آن وقت تکلیف این همه تاجر و بازرگان و کاسب خرده‌پا که هر روز امیدوار به مراوده تجاری با دستگاه ثروتمند و باشکوه خلافت هستند چه می‌شود؟ آیا شما جواب زن و بچه‌های مظلوم آن‌ها را می‌دهید اگر با امتناع از داد و ستد با دربار شب‌ها سر گرسنه بر بالین بگذارند؟
    شما که پسر پیغمبر و محترم در میان مردمان هستید آیا نترسیدید که اگر جناب صفوان، که از شترداران خوش‌نام و مشهور هستند، از همکاری با خلیفه امتناع کنند چه بر سرشان می‌آید؟
    از حضرتتان انتظار زمان‌شناسی بیشتری داشتیم تا در این ایام که سپاهیان اسلام در مرزهای روم با کفار در حال مبارزه هستند، چنین تزلزلی در پشت جبهه‌ها ایجاد نفرمایید.
    در هر صورت صنف شترداران و بازرگانان بغداد که جمع کثیری از مردم و کسبه محترم را نمایندگی می‌کند از عمل به این توصیه جنابعالی معذور است و امیدواریم که بدبینی به خلیفه بزرگ را کنار بگذارید و اتحاد مسلمانان را خدشه دار نفرمایید.

    والسلام
    مردادماه۱۴۰۰

    پ.ن:
    داستان مشهور «صفوان جمال»

  • ۱۱ فروردين ۰۰

    متأسفانه در جدل غیرخردمندانه و کاملاً سیاسی این روزها، وظیفه مستقیم دولت در آموزش رسانه‌ای و تربیت رسانه‌ای نادیده انگاشته می‌شود.
    هر چند که این نکته قابل تأیید است که آموزش رسانه‌ای و تربیت رسانه‌ای حتما باید هسته خانواده را هدف قرار بدهد؛ اما برای اعمال صحیح تربیت رسانه‌ای، خانواده به سه چیز نیاز دارد: آموزش، ابزار و پشتیبانی؛ که هر سه هم موکول به اراده‌ی جدی دولت است.

    دولت جمهوری اسلامی چه وظایفی در تربیت رسانه‌ای دارد؟

    الف) آموزش: شامل طیف گسترده‌ای از آموزش‌ها از سطح دانش تا بینش و گرایش و کنش
    ب) ابزار: مثل اینترنت سما، درگاه‌های ویژه کودک و نوجوان، سامانه‌های هدایت مصرف رسانه و ...
    ج) پشتیبانی: مقررات‌گذاری به نفع تربیت (مثل همان ماجرای اینترنت شبانه و ...)

    البته با فرض زندگی در دوران طاغوت،‌ و بدون محقق شدن هیچ یک از موارد سه گانه بالا، هرگز مسئولیت تربیت از گرده خانواده رفع نمی‌شود. فقط ما به ازای ناتوانی خانواده‌ها در تربیت فرزندان، بر شدت درجه آتش جهنم بر طاغوت و طاغوتیان افزوده خواهد شد!

  • ۲۸ مهر ۹۹

    از «مومو» خوشم آمد.
    حربه‌ی مفید و مؤثری برای ترساندن بچه‌ها و خانواده‌ها از واتساپ! مثل همان «لولو» که مادربزرگ‌ها ما را از آن می‌ترساندند که سراغ خوراکی‌های ته انباری نرویم!

    مقابله با آن هم ساده است. اگر خانواده‌ها آموزه‌های تربیتی را در سطح قصه شنگول و منگول در خانه پیاده کنند، «مومو» راه به جایی نمی‌برد:
    در را به روی غریبه باز نکنید؛
    شماره غریبه را مسدود کنید؛
    پیام غریبه را جواب ندهید.

    سخت است؟

x
x
دسته‌بندی نوشته‌ها

۳۴۹ مطلب با نشانه «جلسات و سخنرانی‌ها» ثبت شده است

به دعوت همکاران قدیمی و خوبم در مجتمع آموزشی مفید، در جمع اولیای پایه یازدهم دبیرستان مفید۲ (قیطریه) حاضر شدم و درباره‌ی ضرورت و چگونگی تفکر انتقادی در پیام‌های رسانه‌ای صحبت کردم.

در این جلسه با ترسیم وضعیت رسانه‌ای دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم، به ترتیب نکته‌هایی درباره «عصر تبلیغات»، «عصر ارتباطات»، «عصر شایعات»، «عصر روایت‌ها»، «عصر اقناع»، «عصر عملیات روانی» و «عصر شبه‌علم» گفتم و سپس به ارائه روش‌های دستیابی به تفکر انتقادی پرداختم.

در ادامه می‌توانید تصاویر پرده‌نگار ارائه شده در این جلسه که ویرایش تازه‌ای از سرفصل «دوطرفه به قاضی رفتن» است را دریافت بفرمایید:

انسان باید منطق داشته باشد

  • حسین غفاری

امروز افتخار داشتم تا در یازدهمین رویداد نوآوری‌های آموزشی چهارسوق به عنوان یکی از هشت سخنران اصلی به صحبت بپردازم. موضوعی که از میان سرفصل‌های پیشنهادی من در طول دو ماه رفت و برگشت با مربیان عزیز سخنرانی در چهارسوق نهایی شد «از سواد رسانه‌ای تا تربیت رسانه‌ای» بود. متنی که بعد از چهار بار ویرایش در ۱۶۰۰ کلمه آماده شد و من در کمتر از سیزده دقیقه آن را اجرا کردم. تجربه‌ای عجیب و به‌یادماندنی از همکاری با یک گروه واقعاً حرفه‌ای و مهربان که بدون چشم‌داشت و مخلصانه برای ارتقای تعلیم و تربیت ایران تلاش می‌کنند.

  • حسین غفاری
در ادامه پانزدهمین دوره تربیت مربی مؤسسه مسیر رسانه، با موضوع آشنایی با رسانه‌های اجتماعی و کارکردهای متنوع آن در خدمت خواهران و برادران شرکت‌کننده بودم. بخشی از این کلاس به شکل «یادگیری همیارانه» اجرا شد تا حاضران با روش‌های نوین آموزشی نیز از نزدیک آشنا شوند.
محتوای جلسه مشابه این نشست بود: چشم‌انداز رسانه‌های اجتماعی
  • حسین غفاری

امروز در هشتمین نشست نقد و اندیشه که مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار می‌کند به نیابت از یک استاد معزز و دانشمند که عذر حضور داشتند شرکت کردم و دو ساعتی به همراه مهمانان دیگر درباره‌ی «نهضت تولید محتوا و سواد رسانه‌ای» گفتگو کردیم.
گزارش مختصری از این نشست را روابط عمومی ارگان مربوطه در این صفحه منتشر کرده است. البته همان‌طور که احتمالاً استحضار دارید چنین گزارش‌های رسمی و بی‌مزه‌ای نمی‌تواند فضای جلسه و گفتگوها را منتقل کند. چند تا ویدیوی کوتاه هم از این جلسه منتشر شده که آن‌ها هم حکم یادگاری دارد و کارکرد علمی و اندیشه‌ای ندارد:

 

برای آن دسته از مخاطبان محترم که پیش از این با دیدگاه‌های نگارنده درباره‌ی سیم‌کش‌ها آشنایی دارند قابل پیش‌بینی است که فضای گل و بلبلی در جلسه حاکم نبود و از حضور بنده آبی برای میزبان گرم نشد. این هم از عوارض طبیعی دوره‌گردی‌های پیام‌بران پاره‌وقت است!
اگر حوصله داشتید می‌توانید فیلم کامل این جلسه‌ی طولانی را در این نشانی ببینید:

فیلم کامل جلسه هشتم از سلسله نشست های نقد و اندیشه

  • حسین غفاری

پانزدهمین دوره تربیت مربی سواد رسانه‌ای با همت دوستان عزیزم در مؤسسه مسیر رسانه آغاز شده است. برای این دوره در سرفصل‌های آموزشی بازنگری اساسی انجام داده‌ایم و حجم مباحث و استادان مدعو تغییرات مهمی کرده است.
امروز هم در شروع جلسات آموزشی با موضوع «نظام اوقات فراغت و صنعت سرگرمی» در خدمت برادران و خواهران گرامی حاضر در دوره بودم. به این بهانه ویرایش تازه‌ای از مباحث پیشین آماده کردم و در قالب یک ارائه‌ی جدید سامان دادم. برای استفاده از محتوای این جلسه می‌توانید فایل زیر را دریافت کنید:

نظام اوقات فراغت و صنعت سرگرمی (ویرایش ۹۷)

  • حسین غفاری

به دعوت برادران گرامی و همکاران عزیزم در هیأت علمی المپیاد دانش‌آموزی سواد رسانه‌ای، عصر امروز در نشستی صمیمی و مفصل با برخی برگزیدگان و دارندگان مدال المپیاد سواد رسانه‌ای به گفتگو درباره‌ی ضرورت و راه‌های تجهیز به سپر دفاع روانی پرداختم.
فرصت مغتنمی بود تا با نوجوانان عزیزی که تابستان گذشته در اردوی مرحله پایانی المپیاد در خدمتشان بودیم دیداری تازه کنم و بدون تعارف و صریح درباره‌ی زمانه کنونی و نیاز روزافزون به منطق و تفکر انتقادی صحبت کنیم.
محتوای جلسه مشابه این نشست بود: دوطرفه به قاضی رفتن (ویرایش دوم)

  • حسین غفاری
در رکاب استاد و سرور ارجمندم، استاد دکتر مدرسی، در یک روز بارانی در محل قدیمی پادگان عشرت‌آباد تهران حاضر شدم و به اتفاق ایشان در دو جلسه‌ی متوالی و مفصل، ضمن مرور تحولات کشاورزی، صنعتی و اطلاعاتی در تاریخ بشر، با تمرکز بر موضوع «کار» و «اوقات فراغت» به بررسی دقیق و انتقادی «صنعت سرگرمی» در جهان و ایران پرداختم.
همراهی استاد مدرسی در ارائه‌ی مباحث و تکمله‌های تربیتی ایشان بر بیان تاریخی و اجتماعی موضوعات بر مفید فایده بودن جلسه برای خواهران گرامی افزود و تجربه‌ی آموزنده‌ای از یک کلاس طولانی برای من بود.

هر چند که در برنامه‌ی امروز موضوعات پراکنده‌ی بسیاری مطرح شد، اما بدنه‌ی اصلی مباحث مشابه این نشست بود: نوجوان و اوقات فراغت

  • حسین غفاری

به دعوت برادران گرامی در بسیج دانشجویی دانشگاه رفسنجان، در یک روز آفتابی و سرد، در اردوگاه پوشیده از برف آبعلی حاضر شدم و در چهار نشست متوالی با خواهران و برادران عزیز دانشجو درباره‌ی تعریف، کارکردها و سطوح سواد رسانه‌ای گفتگو کردیم.
خلاصه آن‌که دمیدن روح امید و زدودن غبار افسردگی از چهره‌ی جوانان این سرزمین وظیفه‌ی هر معلم و آموزگاری است که تربیت را نه شغل، که عشق خود می‌داند.

مباحث مطرح شده در این نشست تا حد زیادی مشابه این جلسه بود.

  • حسین غفاری

به اتفاق استاد و برادر بزرگوارم، جناب آقای دکتر مدرسی، صبح جمعه در جمع خواهران گرامی، دختران عزیز مجتمع آموزشی کوثر در قلب تهران قدیم حاضر شدم و درباره‌ی جهانی که در آن زندگی می‌کنیم و فرصت‌ها و تهدیدهای فضای مجازی صحبت کردم. در ادامه برنامه هم بازدیدی از نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی دانش‌آموزان این مدرسه‌ی پرخیر و برکت داشتیم که واقعاً موجب انبساط خاطر و دلگرمی بود. خدا به توفیقات مؤسس و مدیران محترم این مجتمع آموزشی بیفزاید؛ آمین.

محتوای جلسه مشابه این نشست بود: زندگی به توان دو

  • حسین غفاری

به بهانه‌ی برگزاری «هفته نوجوانی» برای دانش‌آموزان پایه هشتم، برای اولین بار توفیق حضور در جمع بچه‌های خوب و دقیق مجتمع آموزشی صلحا را پیدا کردم و یک ساعتی درباره‌ی آنچه صنعت سرگرمی برای بهره‌بردن از اوقات فراغت انسان تدارک دیده صحبت کردم.
بعد از جلسه هم فرصتی دست داد تا در خدمت استادان بزرگوارم دکتر داودی و دکتر نیرو دقایقی به گفتگو بنشینیم. موضوع اوقات فراغت و مواجهه با محصولات صنعت سرگرمی از جمله موضوعات بسیار کلیدی و مبتلابه نوجوانان است که متأسفانه درباره‌ی آن سکوت کرده‌ایم.
*
محتوای جلسه مشابه این نشست بود: نوجوان و اوقات فراغت

  • حسین غفاری
به اتفاق جمعی از همکاران خوب و توانمند، به دعوت برادر گرامی جناب آقای دکتر صالح اصغری در مرکز سواد فضای مجازی سازمان سراج حاضر شدم و دقایقی به ارائه‌ی پنج تجربه‌ی متفاوت در تدریس کتاب «تفکر و سواد رسانه‌ای» پایه دهم پرداختم.
این جلسه با هدف تجربه‌نگاری تدریس این کتاب و برای استفاده‌ی عموم مربیان سواد فضای مجازی در استان‌های مختلف برگزار شده بود و قرار است مستندات آن از طریق دفاتر استانی سازمان فضای مجازی سراج به دست معلمان و مربیان گرامی برسد.
برای استفاده از محتوای صحبت من می‌توانید فایل پرده‌نگار زیر را دریافت نمایید:
  • حسین غفاری
جلسات دانش‌افزایی اولیای دبیرستان فرهنگ امسال نه به شکل سخنرانی، بلکه به صورت کارگاهی برگزار می‌شود. در این رویکرد جدید، محتوای مباحث پیش از جلسه در اختیار والدین گرامی قرار می‌گیرد و زمان جلسه به گفتگو و بیان تجربه‌ها و دیدگاه‌های حاضران اختصاص می‌یابد.
امروز هم کارگاه «تربیت رسانه‌ای در خانواده» با سرفصل‌های پیشنهادی زیر برگزار شد:
  • تأثیر خانواده، مدرسه، جامعه و رسانه در تربیت فرزندان
  • بررسی روش‌های منع، آموزش، پایش و ایجاد خودکنترلی در مواجهه نوجوانان با فضای مجازی
  • قانون‌گذاری، برنامه‌ریزی و اجرای قوانین در زمینه مواجهه نوجوانان با رسانه‌ها بخصوص فضای مجازی
برای جلسات آینده هم چهار پیشنهاد مشخص وجود دارد که اولیای گرامی از بین آن‌ها اولویت‌های خود را اعلام خواهند کرد:
  • زندگی دوم بچه‌ها در رسانه‌های اجتماعی: خطرات و فرصت‌ها
  • اثرات بازی‌ها بر فرزندان و ضرورت مدیریت اوقات فراغت
  • اهمیت و تأثیر موسیقی و سینما در سبد مصرف رسانه‌ای فرزندان
  • آنچه فرزندان درباره‌ی اینترنت و همه‌ی کارکردهای متنوع آن در آینده باید بدانند
  • حسین غفاری

در یک شب بارانی، به دعوت برادران گرامی در حوزه‌ی علوم اسلامی دانشگاهیان، در جمع دانشجویان کارشناسی‌ارشد و دکترای کوی دانشگاه تهران حاضر شدم و یک ساعتی درباره‌ی انواع مسائلی که در مواجهه با رسانه‌ها قابل طرح و بحث است گفتگو کردیم.
هر چند در این جلسه امکان گفتگوی مفصل درباره‌ی هیچ یک از سرفصل‌های مورد مطالبه‌ی حاضران فراهم نشد، اما برای من تجربه‌ای مغتنم از مواجهه با مطالبات فرهیختگان دانشگاهی و انقلابی در موضوع رسانه بود.

  • حسین غفاری

نظام جامع تربیت رسانه‌ای

در آخرین جلسه از سلسله جلسات تربیت رسانه‌ای در خانواده در جمع اولیای محترم مجتمع آموزشی فرهیختگان سراج، به جمع‌بندی و ارائه‌ی یک نقشه‌ی راهبردی برای پیاده‌سازی «نظام جامع تربیت رسانه‌ای» پرداختم.
برای استفاده از محتوای این جلسه می‌توانید فایل پرده‌نگار زیر را دریافت نمایید:

خانواده و تربیت رسانه‌ای - ویرایش دوم

  • حسین غفاری

در ادامه‌ی جلسه‌ی گذشته، در جمع اولیای محترم و مربیان مدرسه‌ی فرهیختگان سراج به ارائه‌ی ویرایش دوم از مبحث «خانواده و تربیت رسانه‌ای» پرداختم.

  • حسین غفاری