در جلسه‌ی سالانه‌ی دبیران دوره‌ی اول مجتمع تربیتی فرهنگ (منطقه ۳) فرصتی دست داد تا در جمع همکاران عزیزم به هفت چالش که در تلاقی «نوجوان و رسانه» با آن مواجه هستیم بپردازم.
در این باره ان شاء الله به زودی بیشتر خواهم نوشت.
در جلسه‌ی سالانه‌ی دبیران دوره‌ی دوم مجتمع تربیتی فرهنگ (منطقه۳) فرصتی دست داد تا در جمع همکاران عزیزم به مرور سریع تعریف سواد رسانه‌ای و هرم آموزش آن بپردازم.
بحث با توصیف اجمالی وضعیت فعلی نوجوانان و جوانان در مواجهه با رسانه‌های نوین آغاز شد و بعد از آن به موضوع «سواد رسانه‌ای چه نیست؟» پرداختیم.
در ادامه‌ی جلسه مروری بر مدل هرم آموزش سواد رسانه‌ای و طبقات آن کردیم و هر یک را به اختصار شرح دادیم.
مجموعه تصاویر ارایه شده در این جلسه را می‌توانید در ادامه دریافت نمایید:
در این جلسه مقاله‌ی حجت‌الاسلام محمد کهوند در موضوع تربیت رسانه‌ای بازخوانی و تبیین شد که خلاصه‌ای از مباحث آن به این شرح است:
۱. اصل حاکمیت قانون: رفتار رسانه‌ای والدین و فرزندان باید ضابطه‌مند باشد.
الف) حاکمیت قانون خدا
ب) حاکمیت قوانین استفاده از رسانه
۲. اصل مسئولیت‌پذیری: والدین و فرزندان باید مسئولیت‌های خویش در قبال استفاده از رسانه را بپذیرند.
الف) مسئولیت پذیری والدین
ب) مسئولیت پذیری فرزندان
۳. اصل آموزش و آگاه‌سازی: والدین باید آگاهی‌های لازم درباره‌ی مسایل تربیت رسانه‌ای فرزندان را پیش از تسخیر روح و جسم فرزند توسط این رسانه‌ها کسب کنند.
الف) آشنایی با آداب، رسوم و فرهنگ اصیل اسلامی- ایرانی
ب) آشنایی با روش‌های تربیتی صحیح در اسلام
ج) آگاهی‌های رسانه‌ای
چیستی رسانه‌های نوین
کارکردهای رسانه‌های نوین
مالکان و گردانندگان رسانه‌های نوین
بایدها و نبایدهای رسانه‌های نوین
شبهات مربوط به رسانه و فضای مجازی
شناخت فرهنگ‌های معارض با فرهنگ اسلامی - ایرانی و اهداف آن
شناخت متخصصین دلسوز و آگاه رسانه‌های نوین
۴. اصل الگوسازی: والدین باید برای فرزندان خود الگوهای مناسب رفتاری بسازند.
الف) الگوهای آسمانی قرآن
ب) زندگی پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار علیهم السلام
ج) دانشمندان و افتخار آفرینان مسلمان
د) شهدای اسلام
ه) والدین (پدر، مادر، خویشان نزدیک)
۵. اصل مدیریت: نیاز، ابزار، محتوا، زمان و مکان استفاده از رسانه باید مدیریت بشود.
الف) مدیریت نیاز: باید بین نیاز و درخواست فرزندان تفاوت قائل بود.
ب) مدیریت ابزار: برای فرزندان خود ابزاری را تهیه کنید که برای آن محتوای مطلوب وجود داشته باشد.
ج) مدیریت محتوا: قبل از خرید ابزارهای رسانه‌ای، محتواهای خوبی را برای آن رصد کرده و تهیه نمایید.
د) مدیریت زمان: هر خانواده برای استفاده مطلوب از رسانه‌های نوین، زمان مشخصی را در نظر بگیرد.
ه) مدیریت مکان: عدم مدیریت بر مکان استفاده از ابزارهای رسانه‌ای محرومیت از ارتباط با اطرافیان را در پی دارد.
۶. اصل جایگزین سازی: برای کاهش آسیب‌های رسانه باید جایگزین‌های صحیح تعریف کرد.
الف) جایگزین سازی آداب، رسوم و فرهنگ اسلامی ایرانی بجای رسانه در خانواده
(گفتگو و تعاملات خانوادگی، صله ارحام، ارتباط با همسایگان، ارتباط با نزدیکان، فرزندآوری، بازی‌ها و تفریحات سالم، داستان‌گویی)
ب) جایگزین سازی سخت‌افزار و نرم‌افزارهای بومی در سبد مصرف خانواده
(موتور جستجو، پست الکترونیک، انتشار محتوای دیجیتال، شبکه اجتماعی، اشتراک عکس و فیلم، پیام رسان موبایل)
۷. اصل همراهی: همراهی والدین با فرزندان در فعالیت های رسانه‌ای می‌تواند کمک کننده باشد.
الف) حضور فیزیکی فعال : والدین هنگام استفاده فرزندان از رسانه‌های نوین، در کنارشان حضور داشته و یا حداقل فعالیت فرزندان برای والدین قابل رؤیت باشد.
ب) مشارکت: والدین نیز همانند فرزندان و همراه آنان از فضای مجازی استفاده کنند.
۸. اصل ایمن‌سازی: والدین باید فرزندان خود را در برابر خطرات و لغزش‌های احتمالی ایمن کنند.
(برقراری پیوند عاطفی فرزندان با نماز، برقراری پیوند عاطفی با مراکز دینی، تقویت حیاء، تقویت بینش و بصیرت، طرح پرسش‌های کلیدی و تفکر برانگیز، طرح شبهات و کمک به پاسخگویی فرزندان، کرامت بخشی و شخصیت دهی، عینی‌سازی عاقبت گناه، این دنیا مجهز به دوربین مدار بسته الهی است، نظارت غیر مستقیم و مستقیم بر دوستان، طرح مسئله و دریافت پاسخ از فرزندان، درخواست از مسئولین)
۹. اصل تدریج و استمرار: هر آموزش و تغییر رفتاری باید تدریجی صورت گیرد.
۱۰. اصل اقتدار همراه با اعتماد، صمیمیت و مهربانی: روش صحیح برخورد با فرزند را از نظر تربیتی و اخلاقی بشناسید.
(بچه‌ها را تحقیر نکرده و به آنان توهین نکنید. بلکه تنها ماهیت استفاده نادرست را زشت بشمارید؛ در تمام مراحل تربیتی، از خشونت‌های نابجا و بی هنگام پرهیز شود؛ نیاز نیست برای هر بهره‌گیری نادرست از فضای مجازی، فرزندان مورد ملامت و سرزنش قرار گیرند؛ اگر فرزندان به علت استفاده نابجا از ابزارهای نوین رسانه ای، نیاز به ملامت و سرزنش دارند، به هیچ عنوان نباید زیاده روی شود.)
این جلسه تکرار جلسه‌ی سال پیش بود برای اولیایی که حضور نداشتند.
موج سوم
شناخت رسانه‌های اجتماعی
مخاطرات عمومی رسانه های نوین
چه باید کرد؟
موج سوم
شناخت رسانه‌های اجتماعی
مخاطرات عمومی رسانه های نوین
چه باید کرد؟
این یادداشت که به تدریج تکمیل خواهد شد درباره‌ی «روش‌های اعتبارسنجی منابع اینترنتی در پژوهش‌های دانش آموزی» است و سعی می‌کند «منابع مناسب و نامناسب پژوهش دانش آموزی علوم انسانی در اینترنت» را به شما معرفی کند. همچنین به آموزش «شیوه‌های یادداشت‌برداری رایانه‌ای برای استفاده در پژوهش‌های دانش آموزی» نیز خواهد پرداخت.
از همه‌ی پژوهشگران فرهنگ درخواست می‌کنم که حتماً نکته‌های مطرح شده در این نوشته را جدی بگیرند.
* اینترنت و مسأله رشد
* تلفن همراه: زندگی در حال حرکت
همه‌ی حقوق مادی و معنوی ازسرنوشت، وقف آستان امیرالمؤمنین علیه‌السلام است.
تماس با حسین غفاری | مستندات و فایل‌های مهم
سواد رسانه‌ای چیست و چه می‌کند؟